Τετάρτη 21 Δεκεμβρίου 2011

ΙΔΟΥ ΠΕΔΙΟΝ ΔΟΞΗΣ ΛΑΜΠΡΟΝ






Κίνηση με προοδευτικό περιεχόμενο που αξίζει να στηριχτεί


Σε ρεπορτάζ του τοπικού τύπου έγινε αναφορά για τις πρωτοβουλίες του Δήμου Αβδήρων να επανεξετάσει το καθεστώς υδροδότησης και να το αντιστοιχίσει με τα πραγματικά δεδομένα των δημοτικών τελών που πρέπει να καταβάλλουν οι δημότες του.
Σημαντική και σοβαρή προσπάθεια. Αν μάλιστα καταστεί και αποτελεσματική σε ικανοποιητικό βαθμό και με βάση τα οφέλη που θα προκύψουν μπορέσει να προχωρήσει με πιο ορθολογικό τρόπο σε πιο δίκαιη κατανομή των βαρών, θα έχει πετύχει κάτι πολύ σημαντικό. Εκτός των άλλων ίσως λειτουργήσει πιλοτικά και για περισσότερους ΟΤΑ.

Πιστεύουμε ότι σε περιόδους κρίσης, όπως αυτή που διέρχεται η χώρα μας και που δεν είναι μόνο οικονομική, παρόμοιες πρωτοβουλίες μπορούν να δώσουν πολλαπλές απαντήσεις.

Πρώτον, έχουν άμεσο οικονομικό αποτέλεσμα χωρίς να καταφεύγουν σε οριζόντιες αυξήσεις που θα πλήρωναν μόνο οι συνεπείς και υπεύθυνοι πολίτες. Γιατί καμία αύξηση δεν τρομάζει αυτόν που κλέβει το νερό ή αποκρύπτει το μεγαλύτερο μέρος του ακινήτου του.

Δεύτερον και πιο σημαντικό κατά τη γνώμη μας, ενισχύει το αίσθημα δικαιοσύνης, βελτιώνει τις σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ πολίτη και Διοίκησης. Επιβραβεύει την υπευθυνότητα και τη νομιμότητα, περιορίζει τη λογική της καθημερινής παραβατικότητας. Είτε αυτή είναι προϊόν “αδυναμίας”, είτε επίδειξης “μαγκιάς”.

Τρίτον, περιφρουρεί το Δημόσιο χώρο. Ενισχύει την αντίληψη ότι το συμφέρον του πολίτη δεν περιορίζεται σε ό,τι βρίσκεται εντός της περίφραξης του οικοπέδου του.

Η κίνηση αυτή του Δήμου Αβδήρων προβάλει στο δημόσιο χώρο όλα αυτά που όλοι γνωρίζουμε, σχολιάζουμε μεταξύ μας, πολλές φορές μάλιστα τα διηγούμαστε και ως κατορθώματα, αλλά σπάνια κάνουμε κάτι πρακτικό να τα αποτρέψουμε.

Βέβαια, για όλα αυτά τα φαιδρά και τραγικά που διαπιστώθηκαν ήδη και τα πολύ περισσότερα που θα έρθουν στην επιφάνεια αν συνεχιστεί μέχρι τέλους η προσπάθεια, η Τοπική Αυτοδιοίκηση κάθε άλλο παρά άμοιρη ευθυνών είναι. Σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις όχι μόνο ανέχθηκε αλλά ενθάρρυνε και καθοδήγησε παρόμοια φαινόμενα, πλέκοντας τον ιστό των πελατειακών σχέσεων. Και όλα αυτά αφορούν – σε διαφορετικό βαθμό ίσως κατά περίπτωση – συμπολιτεύσεις και αντιπολιτεύσεις. Ώσπου φτάσαμε στον τέλειο φαύλο κύκλο, δηλαδή στον πάτο. Κάποιοι κάνουν πως δεν βλέπουν, κάποιοι ίσως θέλουν και δεν τολμούν και κάποιοι άλλοι καταγγέλλουν … το σύστημα.

Όλα αυτά είναι πια κοινός τόπος. Το θέμα δεν είναι κυρίως νομικό και αστυνομικό, να βρεθούν δηλαδή οι παραβάτες και να τιμωρηθούν. Και αυτό βέβαια πρέπει να γίνει ιδιαίτερα σε κραυγαλέες περιπτώσεις. Το ζητούμενο είναι να αντιμετωπιστεί με ορθολογικό και αποτελεσματικό τρόπο το πρόβλημα. Να διαπαιδαγωγηθεί ο πολίτης ώστε να είναι συνεπής στις υποχρεώσεις του, αλλά και να ξέρει ότι ενίοτε υπάρχουν και συνέπειες σε πράξεις ή παραλείψεις του. Τότε μπορεί και πιο απαιτητικός να είναι απέναντι στη Διοίκηση και η διοίκηση να τον σέβεται πραγματικά. 

Για όλους αυτούς τους λόγους δεν μπορούμε παρά να δούμε με θετική ματιά τις πρωτοβουλίες της Δημοτικής Αρχής Αβδήρων. Αν συναινεί και η αντιπολίτευση τόσο το καλύτερο. Ευτυχώς προς το παρόν δεν ακούστηκαν – ή δεν υπέπεσαν στη δική μας αντίληψη – οι συνήθεις κραυγές περί φορομπηχτικής πολιτικής και άλλων δαιμονίων. Γιατί στην ουσία της και επί της αρχής αποτελεί μια κίνηση με βαθύ προοδευτικό περιεχόμενο και αξίζει κάθε στήριξη. Και κάποια στιγμή, όχι στο μακρινό μέλλον, να ελπίζουμε ότι τα δημοτικά τέλη θα γίνουν πιο ανταποδοτικά, οι πολίτες πιο υπεύθυνοι και η διοίκηση πιο αποτελεσματική και δίκαιη.

21/12/12011

Δημοκρατική Αριστερά Ξάνθης


Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου 2011

Κάλλιο αργά παρά...αργότερα.






Η συζήτηση για την ανασυγκρότηση της κεντροαριστεράς στην Ελλάδα κρατεί καλά εδώ και κάποιο διάστημα. Με αναφορά το κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς, αλλά και  άλλους χώρους -περιοδικό Μεταρρύθμιση, τα Νέα, Αυγή κ.λ.π.-άρχισε η παράθεση και αντιπαράθεση απόψεων για την συγκρότηση αυτού του χώρου, μπροστά όμως στο φάσμα και στον κίνδυνο κατάρρευσης της χώρας και εξ αιτίας αυτού.. Η τελευταία κινδυνεύει πλέον άμεσα και στο ορατό μέλλον να μην είναι πια στην πρώτη κατηγορία της Ευρώπης , έστω και στην τελευταία θέση. Τώρα που οι πρώην κυβερνητικοί , αλλά και νυν κυβερνητικοί υπουργοί στην αμαξοστοιχία της κυβέρνησης Παπαδήμου, ο ένας μετά τον άλλο ολοφυρόμενοι έχουν αφήσει στην άκρη την περισπούδαστη και διαγραμμάτου απεμπολή από τον προφορικό-και γραπτό -τους λόγο την έννοια της χρεωκοπίας και δείχνουν με τεντωμένο δάχτυλο τον γκρεμό , που ήδη στον πάτο του έχει "σκάσει" ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας.


Το πλησιέστερο σ αυτήν την συζήτηση κυβερνητικό υπόδειγμα της διακυβέρνησης Σημίτη, ακόμη δεν έχει αξιολογηθεί ώστε να αποτελέσει παραδειγμα προς μίμηση ή προς αποφυγή και πρώην στελέχη αυτού του  πνιγμένου μέσα στον "ολον" Πασοκ κυβερνητικού πειραματισμού, αγκομαχώντας, αναζητούν πολιτική στέγη ή προτείνουν άλλες μεθόδους εφαρμογής μιας κυβερνητικής προσέγγισης.Δεν αμφισβητώ την ειλικρίνεια τους-ορισμένοι απ αυτούς αποτελούν κεφάλαιο γι αυτόν τον χώρο-όμως-ίσως αυτή η συζήτηση σήμερα είναι ελαφρώς ανεπίκαιρη ή δεν έχει τα προαπαιτούμενα που θα αποτελούν την στέρεη βάση πάνω στην οποία μπορούν να στηθούν πολιτικές προσεγγίσεις που να έχουν βιωσιμότητα. Και εννοώ τον άμεσο κίνδυνο κατάρρευσης της χώρας και της μετατροπής της σε ένα βαλκανικό απομεινάρι που μόνο με ιστορικές αναφορές μπορεί να συγκριθεί, γιατί κανείς ζων Ελληνας ή κάτοικος της Ελλάδας, δεν θα έχει τέτοιες παραστάσεις εξαθλίωσης για να συγκρίνει.


 Ισχυρίζομαι λοιπόν ότι σ αυτήν την συζήτηση πρέπει να προσέλθουν και άλλοι, αφήνοντας όμως στον προθάλαμο τις κομματικές μάσκες τους και κατανοώντας πλήρως τον κίνδυνο, να απευθυνθούν πλέον στην κοινωνία με ειλικρίνεια, συμμαχώντας και με ότι μη κομπραδόρικο έχει η ελληνική κοινωνία και οικονομική παραγωγική βάση. Από τις άκρες της φιλελεύθερης δεξιάς μέχρι της παρυφές-και ίσως παραπέρα-της ανανεωτικής αριστεράς, της αριστεράς της συμμετοχής. Δυστυχώς σ αυτήν την συζήτηση δεν φαίνεται να μπορούν να συμμετέχουν οι λογικές της "αντεπίθεσης" και της "ανυπακοής".   Η συζήτηση αυτή πρέπει να πάρει χαρακτήρα πανστρατιάς με ειλικρίνεια και υπευθυνότητα, χαρακτηριστικά που φυσικά δεν είναι σε αφθονία στον ελληνικό πολιτικό χώρο της οικογενειοκρατίας και των τζακιών. Με παλιά υλικά-δυστυχώς-πρέπει να επιχειρηθεί να χτιστεί το καινούριο εθνικολαικό τσαρδί, διαφορετικά θα γεμίσουμε τροχόσπιτα που θα παρκάρουν οι ιδιοκτήτες τους όπου έχει έστω και λίγη πρόσκαιρη λιακάδα.


Σ.Σαρακενίδης

Τρίτη 13 Δεκεμβρίου 2011

ΤΟ ΕΒΕ, ΟΙ ΕΚΚΟΛΑΠΤΟΜΕΝΟΙ ΗΓΗΤΟΡΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΒΗΤΟΡΕΣ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ



Η είδηση : Πρόεδρος του ΕΒΕ Ξάνθης εκλέχτηκε ο κ. Μωραϊτης, εκλεκτός της Ν.Δ. κατόπιν συμφωνίας με τον βουλευτή του ΠΑΣΟΚ κ. Μάντατζη Τσετίν , ο οποίος με τη σειρά του και κατά δήλωσή του “απέσυρε” τους 5 μόλις εκλεγέντες μειονοτικούς συμβούλους από το συνδυασμό του κ. Ι. Αθανασιάδη (εκλεκτού του ΠΑΣΟΚ) και τους πήγε πεσκέσι στην κάλπη του Μωραϊτη.
Είναι φανερό ότι οι 5 σύμβουλοι δεν ενήργησαν κατ΄αυτόν τον τρόπο επειδή πείσθηκαν από τις προγραμματικές δεσμεύσεις του προέδρου και ο κ. Μωραϊτης δεν επεδίωξε συνεργασία με τον αντίπαλο συνδυασμό, αλλά συνδιαλέχθηκε με τον κ. Μάντατζη (με ποια ιδιότητα άραγε ?). Οι καλές δουλειές κλείνονται πάντα κάτω από το τραπέζι.
Θα μπορούσε βέβαια κάποιος να πει ότι εδώ ο κόσμος καίγεται και εμείς ασχολούμαστε με ποιο τρόπο εκλέχτηκε ο πρόεδρος του ΕΒΕ. Και θα είχε δίκιο αν όλα όσα προηγήθηκαν για να προκύψει το αποτέλεσμα περιοριζόταν στους 4 τοίχους του ΕΒΕ. Έχω όμως τη γνώμη ότι σ΄αυτά τα γεγονότα φωτογραφίζονται οι παθογένειες του πολιτικού μας συστήματος, η υποκρισία, το κυνήγι της καρέκλας (που συνήθως δεν γίνεται με το αζημίωτο) και ο πολιτικός αμοραλισμός.
Μη βιαστεί κανείς να περιοριστεί μόνο στην καταδίκη των πρακτικών του κ. Μάντατζη. Οι πρώτοι διδάξαντες κομματάρχες βουλευτές με τους ατομικούς τους “στρατούς” κυκλοφορούν γύρω μας ελεύθεροι και περήφανοι που εξέλεγαν και στηρίζανε διοικήσεις φορέων, σωματείων και είχαν τους δικούς τους συνδικαλιστές.
Εδώ που τα λέμε και ο κ. Μωραϊτης δεν έκανε δα και καμία πρωτοτυπία. Μην ακούσουμε βέβαια και τίποτα κουβέντες για δικαίωση κλπ.
Κατά τη γνώμη μου το κύριο πρόβλημα βρίσκεται στο ότι και οι “΄νικητές” και οι “προδομένοι” με διαφορετικό ρόλο και ίσως σε διαφορετικό βαθμό υπηρέτησαν την ίδια λογική. Τη λογική του στείρου κομματισμού, της συνδιαλλαγής και της αδιαφάνειας. Και το χειρότερο είναι ότι τους εμπνευστές αυτών των αθλιοτήτων θα τους ξαναβρούμε μπροστά μας από αύριο για να μας διδάξουν πολιτική ακεραιότητα, ακομμάτιστο συνδικαλισμό και κάποιους από αυτούς έτοιμους από καιρό να σώσουν - μετά το ΕΒΕ -και τη χώρα.
Νομίζω ότι απλά δεν κατάλαβαν ότι κάτι άρχισε να κινείται αντίθετα από αυτή τη λογική. Ισως όχι ακόμα αρκετό να την αλλάξει αμέσως αλλά τουλάχιστον να την αμφισβητήσει.

Δεύτερη είδηση: στο νέο συνδυασμό της πλειοψηφίας , πλειοψηφούν οι μειονοτικοί συμπολίτες μας. Κάποιοι δεν κρύβουν και την ανησυχία τους γι αυτό. Προσωπικά δεν το θεωρώ καν είδηση. Εκείνο που με λυπεί είναι ότι εκκολαπτόμενοι συνδικαλιστές που άγονται και φέρονται είτε από τους “ταγούς” της μειονότητας είτε από τους επίδοξους επιβήτορες της εξουσίας δεν είναι σε θέση ούτε τους συμπολίτες τους να υπηρετήσουν ούτε τα επαγγελματικά συμφέροντα του κλάδου τους να προωθήσουν.
Υ.Γ. Ένα απόσπασμα από πρόσφατο άρθρο “πολιτευτή” της Ν.Δ. “Τέλος εποχής και αρχή νέας εποχής. Αναθεώρηση σε αρχές και αξίες, σε πρόσωπα που βάλαμε ψηλά, αλλά σφάλαμε.” Mήπως προέβλεπε και τις παραπάνω εξελίξεις ?
Ξάνθη, Τρίτη και 13 δεκέμβρη 2011
Δέλκος Κώστας

Τετάρτη 7 Δεκεμβρίου 2011

Μια ανορθόδοξη ερμηνεία της παρακμής του ΕΣΥ


Του Μάνου Ματσαγγάνη, οικονομολόγου


Ένα από τα μεγαλύτερα (και θλιβερότερα) παράδοξα της παρατεταμένης μεταπολίτευσης είναι δίχως άλλο η παραβολική τροχιά που διέγραψε ο δημόσιος τομέας της υγείας, από τις μεγάλες προσδοκίες των αρχών της δεκαετίας του '80 στη σημερινή πραγματικότητα. Κατά τη γνώμη μου, η ιστορία αυτή - αν και όχι εντελώς απαλλαγμένη από φωτεινά σημεία - είναι από πολλές απόψεις μια ιστορία παρακμής. Θεωρώ ότι η διαλεύκανση της ιστορίας αυτής είναι απαραίτητη: όχι μόνο για την καλύτερη ερμηνεία του αδιεξόδου της δημόσιας πολιτικής υγείας, αλλά και για την πληρέστερη κατανόηση των συστημικών εμποδίων πάνω στα οποία είναι καταδικασμένη να προσκρούσει κάθε απόπειρα ανάταξης του δημόσιου τομέα στη σημερινή Ελλάδα της κρίσης των αρχών της δεκαετίας του '10.
Η θεσμοθέτηση του Εθνικού Συστήματος Υγείας το 1983 ήταν ίσως η πιο φιλόδοξη μεταρρύθμιση των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ – την εποχή εκείνη στη φάση της μέγιστης ακμής τους. Η Εισηγητική Έκθεση του νομοσχεδίου για το ΕΣΥ ανέφερε ότι ο στόχος του ήταν ούτε λίγο ούτε πολύ «η αποεμπορευματοποίηση του αγαθού υγεία». Όπως ήταν αυτονόητο, η αριστερή αντιπολίτευση υποστήριζε τη δημιουργία ενός κρατικού συστήματος υγείας. Λιγότερο αυτονόητο ήταν ότι το ίδιο ίσχυε και για ένα σημαντικό τμήμα της (με την ορολογία της εποχής) «φωτισμένης δεξιάς», με πρώτο τον Σπύρο Δοξιάδη, υπουργό υγείας 1977-1981. Παρά τις αντιρρήσεις των ιατρικών συλλόγων, η θεσμοθέτηση του ΕΣΥ προσέφερε σε χιλιάδες νέους γιατρούς ένα μέλλον σίγουρης επαγγελματικής ανέλιξης και βελτιωμένων αποδοχών στο ασφαλές περιβάλλον του Δημοσίου. Τέλος, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, μεγάλο τμήμα της κοινής γνώμης τασσόταν επίσης υπέρ της «αλλαγής στην υγεία», έχοντας πιστέψει στη ρεαλιστική ουτοπία ενός δημόσιου συστήματος υγείας όπως αυτό των άλλων Ευρωπαϊκών χωρών, η πρόσβαση στο οποίο να εξαρτάται από την ανάγκη για περίθαλψη, όχι από το εισόδημα ή την κοινωνική θέση.
Τρεις δεκαετίες αργότερα, το τοπίο έχει αλλάξει δραματικά. Η συνολική δαπάνη υγείας έχει φτάσει σε υψηλά επίπεδα, και συνεχίζει να αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς. Η αναλογία των γιατρών στον πληθυσμό είναι από τις υψηλότερες διεθνώς. Η διαθεσιμότητα νοσοκομειακών κλινών έχει βελτιωθεί σημαντικά, ιδίως στην περιφέρεια. Η χρήση πανάκριβων μηχανημάτων βιοϊατρικής τεχνολογίας είναι πιο διαδεδομένη στην Ελλάδα παρά σε χώρες πλουσιότερες και με μεγαλύτερη παράδοση πολιτικής υγείας. Και όμως, η εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης στο ΕΣΥ είναι χαμηλή, η περίθαλψη εξακολουθεί να κοστίζει πολύ στους ασθενείς ακόμη και όταν είναι θεωρητικά δωρεάν, ενώ η ιδιωτική ιατρική συνεχίζει να ευμερεί. Με δυο λόγια, η υγεία στην Ελλάδα είναι περισσότερο εμπορευματοποιημένη παρά ποτέ.
Ένα πρόβλημα από το οποίο σίγουρα δεν πάσχει η υγεία στη χώρα μας είναι έλλειψη πόρων. Ενδεικτικά, στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, σε σχέση με τη Βρετανία (η οποία, εκτός της μακράς και ένδοξης ιστορίας του δικού της ΕΣΥ, γνώριζε την εποχή εκείνη μια μεγάλη επέκταση στην υγεία), η Ελλάδα διέθετε 30% περισσότερες νοσοκομειακές κλίνες ανά κάτοικο, υπερδιπλάσιο αριθμό γιατρών, τρεισήμισυ φορές περισσότερους αξονικούς τομογράφους και δυόμιση φορές περισσότερους μαγνητικούς τομογράφους. (Από την άλλη, είχε μόνο το ένα τρίτο των νοσοκόμων.) Ενώ η συνολική δαπάνη υγείας προ ΕΣΥ ήταν χαμηλή, κάτω από 6% του ΑΕΠ, σήμερα πλησιάζει το 10% (ας σημειωθεί ότι στη Βρετανία, όπως στην Ισπανία και την Ιταλία, είναι γύρω στο 8,5% του ΑΕΠ). Το μερίδιο της δημόσιας στη συνολική δαπάνη υγείας διαφέρει ανάλογα με τις εκτιμήσεις από 50% σε 60%, είναι δηλαδή σαφώς χαμηλότερο από ό,τι στην Ιταλία και την Ισπανία (όπου κυμαίνεται από 70% σε 80%), και πολύ χαμηλότερο από ό,τι στην Βρετανία (80% με 90% του ΑΕΠ).
Εν τω μεταξύ, παρότι η υγεία κοστίζει στους φορολογούμενους περισσότερο παρά ποτέ, οι ασθενείς συνεχίζουν να βάζουν το χέρι βαθιά στην τσέπη. Σύμφωνα με τα στοιχεία ενός πρόσφατου «Ευρωβαρόμετρου», σε ερώτηση σχετική με το κόστος της περίθαλψης, το ποσοστό όσων αυθόρμητα απάντησαν «είναι δωρεάν» δεν ξεπερνούσε στη χώρα μας το 5%, ενώ έφτανε το 32% στην Ισπανία (το ΕΣΥ της οποίας θεσμοθετήθηκε την ίδια εποχή με το Ελληνικό) και το 50% στη Βρετανία. Το ποσοστό όσων αντίθετα έβρισκαν το κόστος της περίθαλψης πολύ ή αρκετά δυσβάστακτο ήταν 71% στην Ελλάδα, έναντι μόλις 22% στην Ισπανία και 13% στη Βρετανία.
Συχνά το ποσό που πρέπει να πληρώσουν οι ασθενείς για την περίθαλψή τους εμπίπτει σε αυτό που οι οικονομολόγοι της υγείας ονομάζουν «καταστροφικές δαπάνες». Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας SHARE, η οποία καλύπτει ένα μεγάλο αριθμό ατόμων ηλικίας 50+ σε 12 Ευρωπαϊκές χώρες, το ποσοστό όσων απάντησαν ότι τα έξοδα περίθαλψης απορροφούσαν πάνω από 25% του διαθέσιμου εισοδήματός τους ήταν 10% στην Ελλάδα (έναντι 5% στην Ιταλία, 3% στην Ισπανία, και μόλις 1% στην Τσεχία). Το αντίστοιχο ποσοστό στο φτωχότερο 20% του δείγματος έφτανε το 39% στην Ελλάδα (έναντι 20% στην Ιταλία, 12% στην Ισπανία, 4% στην Τσεχία).
Γενικά οι φτωχοί πληρώνουν ένα μεγαλύτερο ποσοστό του (χαμηλότερου) εισοδήματός τους για υγεία. Άλλη εργασία που ανέλυσε τα στοιχεία της ίδιας έρευνας SHARE διαπίστωσε ότι το μέσο μερίδιο των εξόδων περίθαλψης στο εισόδημα των ατόμων ηλικίας 50+ στην Ελλάδα ήταν 14% στο φτωχότερο 20% του δείγματος, έναντι 3% στο πλουσιότερο 20%. Αυτό επιβεβαιώνουν και τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Eurostat, σύμφωνα με τα οποία το ποσοστό όσων δεν μπόρεσαν να κάνουν χρήση υπηρεσιών υγείας, παρότι είχαν ιατρική ανάγκη, επειδή δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα, ήταν 4% στην Ελλάδα έναντι 2% στην ΕΕ-27. Το αντίστοιχο ποσοστό στο φτωχότερο 20% του δείγματος έφτανε το 7% στην Ελλάδα έναντι 5% στην ΕΕ-27. Προηγούμενη δική μας έρευνα έδειξε ότι το ειδικό βάρος της οικογενειακής δαπάνης για υγεία ήταν υψηλότερο σε νοικοκυριά ηλικιωμένων, ζευγαριών με μικρά παιδιά, καθώς και ασφαλισμένων του ΟΓΑ.
Τέλος, όσον αφορά την ποιότητα της περίθαλψης όπως την αντιλαμβάνονται οι χρήστες, τα στοιχεία του προαναφερθέντος «Ευρωβαρόμετρου» δείχνουν ότι το ποσοστό όσων την έβρισκαν «πολύ κακή» ή «αρκετά κακή» έφτανε το 52% στην Ελλάδα, έναντι μόλις 15% στην Ισπανία και 18% στη Βρετανία.
Ας ανακεφαλαιώσουμε. Ο τομέας της υγείας στην Ελλάδα δεν πάσχει από έλλειψη πόρων: αντίθετα, έχουμε υπερπροσφορά γιατρών, νοσοκομειακών κλινών και πανάκριβης βιοϊατρικής τεχνολογίας, ενώ ξοδεύουμε περισσότερα παρά ποτέ. Και όμως, η κοινή γνώμη έχει σε χαμηλή εκτίμηση της ποιότητα της υγείας, η περίθαλψη κοστίζει ακριβά (τόσο που πολλοί Έλληνες - περισσότεροι από ό,τι άλλοι Ευρωπαίοι - στερούνται αναγκαίες υπηρεσίες), ενώ οι ιδιωτικές δαπάνες υγείας βαραίνουν δυσανάλογα τους φτωχότερους και πιο ηλικιωμένους ασθενείς.
Είναι προφανές ότι κάτι πήγε στραβά. Το ερώτημα είναι τι.

2.
Στις ρίζες της κακοδαιμονίας βρίσκεται ένα κρίσιμο «σχεδιαστικό σφάλμα». Αντί η θεσμοθέτηση του ΕΣΥ να συμβαδίζει με την κατάργηση των ταμείων υγείας, όπως θα ήταν λογικό και όπως συνέβη στην Ιταλία (εν μια νυκτί) και στην Ισπανία (σε βάθος 20ετίας), στην Ελλάδα ΕΣΥ και ταμεία υγείας συνυπάρχουν. Το πώς ακριβώς φτάσαμε σε αυτή την παγκόσμια πρωτοτυπία σχετίζεται με ένα όχι και τόσο γνωστό επεισόδιο κοινοβουλευτικής ιστορίας.
Το αρχικό σχέδιο νόμου για το ΕΣΥ προέβλεπε τη συγχώνευση όλων των ταμείων υγείας σε έναν Ενιαίο Φορέα Υγείας. Η διαφαινόμενη «εξίσωση προς τα κάτω» είχε προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις μεταξύ των ασφαλισμένων των «ευγενών ταμείων» νομικών, μηχανικών και υγειονομικών, καθώς και των συντεχνιών του Δημοσίου, των τραπεζών και των ΔΕΚΟ. Οι αντιδράσεις κορυφώθηκαν κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου στην ολομέλεια της Βουλής. Αμέσως μετά την ολοκλήρωση της ομιλίας του Παρασκευά Αυγερινού (εισηγητή της πλειοψηφίας), πήρε το λόγο «ως απλός βουλευτής» ο Γιάννης Αλευράς (πρόεδρος της Βουλής, ισχυρός ανήρ του ΠΑΣΟΚ και πρώην πρόεδρος της ΟΤΟΕ).
Η ομιλία του τελευταίου έμεινε στα χρονικά όχι μόνο για το ασύνηθες του εγχειρήματος, αλλά και για τον απερίφραστο τρόπο με τον οποίο απείλησε να τεθεί επικεφαλής όσων επιχειρούσαν να τορπιλίσουν το νομοσχέδιο, τουλάχιστον σε αυτό το κρίσιμο σημείο. Ο Ανδρέας Παπανδρέου (τότε πρωθυπουργός) αποφάσισε ότι το θέμα παραήταν ασήμαντο για να ριψοκινδυνεύσει τη συνοχή της κυβέρνησης. Ο Αυγερινός ήθελε ΕΣΥ, ο Αλευράς ήθελε χωριστά ταμεία – προς τι τα μίση και ο αλληλοσπαραγμός; ας έχουμε και τα δύο.
Κάπως έτσι λοιπόν αποκτήσαμε και ΕΣΥ και ταμεία. Το πρόβλημα είναι ότι αυτή η ασυνάρτητη συνύπαρξη Beveridge και Bismarck στο ίδιο σύστημα μας κόστισε μάλλον ακριβά. Αφενός, η καθ'ημάς εκδοχή κοινωνικής ασφάλισης αναπαρήγαγε και διεύρυνε τις κοινωνικές ανισότητες από το πεδίο των εισοδημάτων στο πεδίο της κοινωνικής προστασίας, επιτρέποντας στις πιο εύπορες ομάδες να αυτοεξαιρούνται από τη αναγκαστική αλληλεγγύη ενός ενιαίου συστήματος. Συχνά, μάλιστα, η αναδιανομή είναι αντίστροφη – όπως γίνεται με την επιδότηση των ευγενών ταμείων από το κοινωνικό σύνολο μέσω των «κοινωνικών πόρων». Τέλος, η έλλειψη κάποιου μηχανισμού μεταφοράς πόρων προς ταμεία με δυσμενές δημογραφικό προφίλ μετατρέπει την παρακμή κάποιων κλάδων ή επαγγελμάτων (π.χ. των ναυτικών) σε χρεωκοπία των αντίστοιχων ταμείων (σε αυτή την περίπτωση του ΝΑΤ). Αφετέρου, όσον αφορά την οικονομία του δημόσιου τομέα της υγείας, η συνύπαρξη ΕΣΥ και ταμείων (σε συνδυασμό πάντοτε με τον κατακερματισμό των τελευταίων) πολλαπλασίασε το διαχειριστικό κόστος και εμπόδισε και το ΕΣΥ και τα ταμεία να δράσουν ως «μονοψωνητές», δηλαδή ως προνομιακοί αγοραστές. Γενικά, και τα δύο μοντέλα - της κοινωνικής ασφάλισης υγείας (όπως στη Γερμανία ή στη Γαλλία) και του ΕΣΥ (όπως στη Βρετανία ή τη Σουηδία) – έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Διατηρώντας εν ζωή τα ταμεία υγείας και μετά την ίδρυση του ΕΣΥ, καταλήξαμε με ένα σύστημα που συνδυάζει τα μειονεκτήματα των δύο μοντέλων, χωρίς κανένα από τα πλεονεκτήματά τους.
Η σχετική βιβλιογραφία αναφέρει και άλλους παράγοντες συστημικής αποτυχίας, οι οποίοι συνδέονται με το παραπάνω «σχεδιαστικό σφάλμα» αλλά και μεταξύ τους. Για παράδειγμα, η ανυπαρξία μιας εύλογης διοικητικής δομής, με καλά καθορισμένους ρόλους, σαφείς διαδικασίες λογοδοσίας, με ρεαλιστικούς αλλά και αυστηρούς εισοδηματικούς περιορισμούς συνέβαλε κατά πολύ στο να μην μπορεί να δοθεί απάντηση στο απλό ερώτημα «ποιος είναι υπεύθυνος για την πολιτική υγείας στην Ελλάδα». Το ίδιο και η χαμηλή στάθμη όλων των βαθμίδων του διοικητικού προσωπικού του ΕΣΥ και των ταμείων, η οποία αντανακλά βέβαια τις γενικότερες αδυναμίες της δημόσιας διοίκησης εν Ελλάδι, έχει όμως και ειδικότερες όψεις – κάποιες από τις οποίες αποκαλύφθηκαν το 2001, κατά την εν τέλει αποτυχημένη απόπειρα αξιοκρατικής επιλογής διοικητών νοσοκομείων επί υπουργίας Αλέκου Παπαδόπουλου.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι παράγοντες αυτοί, καθώς και άλλοι (π.χ. η συνεχής αύξηση του αριθμού των γιατρών, η ισχύς των ομάδων συμφερόντων, η περιχαράκωση του ΕΣΥ σε «εθνικό σύστημα νοσοκομείων» και η συνακόλουθη de facto ιδιωτικοποίηση της εξωνοσοκομειακής περίθαλψης), οι οποίοι έχουν επίσης συζητηθεί στη σχετική βιβλιογραφία, συνέβαλαν στη σημερινή κατάσταση.
Παρόλα αυτά, η συνδυασμένη ερμηνευτική ισχύ των «αναγνώσεων» αυτών μου φαίνεται τελικά μάλλον περιορισμένη σε σχέση με το μέγεθος της προς εξήγηση αποτυχίας. Έτσι, έχω σταδιακά σχηματίσει την πεποίθηση ότι πέρα και πάνω από τους παραπάνω παράγοντες βρίσκεται ένας άλλος, που πολλαπλασιάζει τις αρνητικές συνέπειές τους, και που δεν έχει ακόμη μελετηθεί όσο θα έπρεπε. Ας το ονομάσουμε «ηθική κρίση».

3.
Η ερμηνεία που προτείνω μπορεί να συνοψιστεί ως εξής. Κατά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες οι κυρίαρχες αξίες στην Ελλάδα του ιατρικού κόσμου και των άλλων πρωταγωνιστών του τομέα υγείας παρέμειναν ασύμβατες με την δεοντολογία και τους κανόνες συμπεριφοράς σε ένα εθνικό σύστημα υγείας. Ίσως μάλιστα οι συλλογικές αντιλήψεις των γιατρών και άλλων σταδιακά να απομακρύνθηκαν και άλλο από το ήθος του δημόσιου λειτουργήματος, και να προσχώρησαν στον κανόνα του ατομικού πλουτισμού - γρήγορα και σχεδόν με κάθε τρόπο.
Φυσικά, δεδομένου ότι τα σχετικά φαινόμενα δεν επιδέχονται ακριβούς μέτρησης, «αποδείξεις» για μια τέτοια ερμηνεία είναι δυσεύρετες. Αντίθετα, οι ενδείξεις αφθονούν, αν και ο χαρακτήρας τους είναι αναγκαστικά ανεκδοτολογικός και αποσπασματικός.
Όπως συχνά συμβαίνει, μια καλή πηγή πληροφοριών για το πνεύμα μιας εποχής είναι η λογοτεχνία. Οι προσεκτικοί αναγνώστες των περιπετειών του Αστυνόμου Χαρίτου ίσως θυμούνται το πώς ο γιατρός Ουζουνίδης (μετέπειτα σύντροφος της κόρης του Χαρίτου) είχε κληθεί να δώσει εξηγήσεις στο νοσοκομείο όπου εργαζόταν επειδή δεν έπαιρνε φακελάκι. Όταν δε ο διευθυντής του τού ζήτησε «να κάνει τουλάχιστον ότι παίρνει» , αποφάσισε να τηρήσει μια ενδιάμεση στάση: συνέχισε να μην παίρνει φακελάκι, ούτε έλεγε ότι παίρνει, το άφηνε απλώς να εννοηθεί.
Όπως δείχνουν τα (ελάχιστα) διαθέσιμα δεδομένα, λίγοι γιατροί τηρούν μια τέτοια στάση αρχής στην πραγματική ζωή. Σε μια πρόσφατη έρευνα 336 ατόμων που νοσηλεύθηκαν σε νοσοκομεία του ΕΣΥ το 2005, 36% των ερωτηθέντων ανέφεραν ότι πλήρωσαν τουλάχιστον μια φορά φακελάκι, ενώ ακόμη 4% δήλωσαν ότι τους ζητήθηκε από τον γιατρό αλλά εκείνοι αρνήθηκαν. Μόνο 4% ανέφεραν ότι προσφέρθηκαν να πληρώσουν αλλά ο γιατρός αρνήθηκε. Τα σχετικά ποσά κυμάνθηκαν από φιλοδωρήματα των 20 ευρώ έως πληρωμές της τάξης των 8.000 ευρώ (μέσο ποσό 418 ευρώ). Δεν παρατηρήθηκε διαφοροποίηση στη συμπεριφορά των γιατρών ανάλογα με το εισόδημα ή την κοινωνική τάξη των ασθενών.
Φυσικά το φακελάκι προϋπήρχε του ΕΣΥ. Άλλωστε, η επίσημη αιτιολόγηση της αύξησης των αποδοχών των γιατρών του ΕΣΥ το 1985 κατά 250% δεν ήταν άλλος από τον τερματισμό της πρακτικής αυτής. Προφανώς το μέτρο δεν απέδωσε.
Η περιφρόνηση της δεοντολογίας φαίνεται να είναι το ίδιο διαδεδομένη εντός και εκτός ΕΣΥ. Πολλοί – ίσως οι περισσότεροι – γιατροί δεν φαίνεται να θεωρούν επιλήψιμη την αποδοχή «δώρων» από τους ασθενείς, ή από τους προμηθευτές νοσοκομειακού εξοπλισμού, ή από τους «ιατρικούς επισκέπτες» που εκπροσωπούν κάποια φαρμακευτική εταιρεία. Πολύ λιγότερο επιλήψιμη φαίνεται να θεωρούν τη συμμετοχή σε εξωτικά ταξίδια που διοργανώνονται με πρόσχημα κάποιο «συνέδριο», συνήθως αμφίβολης επιστημονικότητας, με όλα τα έξοδα πληρωμένα από κάποια φαρμακευτική εταιρεία.
Σε ένα τέτοιο «αξιακό» περιβάλλον ο,τιδήποτε μπορεί να συμβεί – και κατά κανόνα συμβαίνει. Εκτεταμένη «προκλητή ζήτηση», ακόμη και με τη μορφή χειρουργικών επεμβάσεων σε ασθενείς που δεν τις χρειάζονται. Είσπραξη από γιατρούς υπέρογκων ποσών για φάρμακα ή άλλες υπηρεσίες τις οποίες δεν παρείχαν ποτέ. Υπερτιμολογήσεις προμηθειών. Χρηματισμός γιατρών για την προώθηση ιατρικών ειδών στα δημόσια νοσοκομεία. Είναι περιττό να προστεθεί ότι η φοροδιαφυγή μεταξύ των γιατρών έχει πάρει ενδημικές διαστάσεις. Υπό αυτές τις συνθήκες, είναι μάλλον αναμενόμενο αυτό που διαπιστώνει πρόσφατο «Ευρωβαρόμετρο», ότι δηλαδή το ποσοστό των ερωτηθέντων που θεωρούν ότι «η διαφθορά στον δημόσιο τομέα υγείας είναι εκτεταμένη» φθάνει το 82% στην Ελλάδα, έναντι 32% στο σύνολο της ΕΕ-27.
Η διαφθορά ενίοτε σκοτώνει. Εμβληματική είναι εδώ η περίπτωση της Αμαλίας Καλυβίνου, μιας νεαρής γυναίκας που έχασε τη μάχη κατά του καρκίνου τον Μάιο 2007, μετά από μια απίστευτη σειρά λανθασμένων διαγνώσεων, διανθισμένων με απαιτήσεις γιατρών για φακελάκι, ενώ ήταν ασθενής του ΕΣΥ.
Ως οικονομολόγος είμαι εκπαιδευμένος να αναζητώ έναν τρόπο ευθυγράμμισης των ατομικών κινήτρων με το δημόσιο συμφέρον. Έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι περιθώρια για έναν τέτοιο τρόπο αντιμετώπισης της κρίσης του ΕΣΥ απλώς δεν υφίστανται. Ο προσωπικός μου «δρόμος προς τη Δαμασκό» ήταν μια συνομιλία μου πριν λίγα χρόνια με έναν καθόλα συμπαθή γιατρό για το θέμα των απογευματινών ιατρείων – δηλαδή την απόπειρα του τότε υπουργού υγείας Αλέκου Παπαδόπουλου να επεκτείνει τις ώρες λειτουργίας των κρατικών νοσοκομείων, προσφέροντας ταυτόχρονα στους γιατρούς του ΕΣΥ έναν νόμιμο τρόπο αύξησης των εισοδημάτων τους. Ούτε λίγο ούτε πολύ, ο συμπαθής γιατρός μου εξήγησε ότι με αμοιβή 50 ευρώ (ανά επίσκεψη των 15 λεπτών) τα απογευματινά ιατρεία «δεν άξιζαν τον κόπο». Τότε λοιπόν μου αποκαλύφθηκε η (πικρή) αλήθεια: ότι κανένα δημόσιο σύστημα υγείας πουθενά στον κόσμο – και πολύ λιγότερο στη σημερινή πρακτικά χρεωκοπημένη Ελλάδα - δεν είναι σε θέση να πληρώνει σε τόσους πολλούς γιατρούς τόσα χρήματα όσα έχουν συνηθίσει να κερδίζουν στη σημερινή κατάσταση ανομίας στο χώρο της υγείας.

4.
Η προηγούμενη συζήτηση δείχνει ότι το πλέγμα των υπηρεσιών υγείας στη χώρα μας (ΕΣΥ, ταμεία υγείας και ιδιωτικός τομέας) κοστίζει υπερβολικά στους φορολογούμενους και στους ασθενείς, αφήνει δυσαρεστημένους τους περισσότερους χρήστες, και προκαλεί απαράδεκτες ανισότητες και σπατάλη πόρων. Από την άλλη, επιτελεί ένα σημαντικό έργο: παρέχει σταθερή απασχόληση και υψηλές αποδοχές σε όσους εργάζονται εκεί, ή εμπλέκονται με κάποιον άλλο τρόπο στις λειτουργίες του – δηλαδή στους γιατρούς, αλλά όχι μόνο.
Για το λόγο αυτό βάλτωσαν ή έμειναν απλώς ανεφάρμοστα το ένα μετά το άλλο όλα τα μεταρρυθμιστικά σχέδια που δοκιμάστηκαν στο παρελθόν, ακόμη και τα πιο φιλόδοξα: όχι επειδή ήταν κακοσχεδιασμένα ή επειδή δεν υποστηρίχθηκαν επαρκώς - παρόλο που συχνά ίσχυε και αυτό.
Με αυτά τα δεδομένα, η μεταρρύθμιση στην υγεία δεν μπορεί να βασιστεί στην «εξαγορά» ισχυρών αντιπάλων ώστε να δώσουν τη συναίνεσή τους σε αλλαγές θετικού αθροίσματος. Στις παρούσες συνθήκες, τέτοιες αλλαγές είναι πιθανώς ανέφικτες, με την τεχνική έννοια του όρου.
Συνεπώς, εάν η παραπάνω διάγνωση είναι ορθή, τα περιθώρια βελτιώσεων είναι απελπιστικά περιορισμένα όσο η ηθική κρίση εξακολουθεί να μαστίζει το σύστημα υγείας. Κατά τη γνώμη μου, η μοναδική ελπίδα μιας μελλοντικής απόπειρας μεταρρύθμισης στην υγεία είναι η πρωταρχική συσσώρευση ενός «κοινωνικού κεφαλαίου»: με άλλα λόγια ο εντοπισμός πρώτα, και η συνειδητή ενίσχυση και υποστήριξη έπειτα, μιας κρίσιμης μάζας γιατρών, νοσηλευτών και διοικητικών στελεχών και υπαλλήλων που να είναι διατεθειμένοι να προσφέρουν στο δημόσιο σύστημα, με μόνο αντίτιμο ένα αξιοπρεπές, απλώς, εισόδημα - και επιπλέον «κέρδος» την αυτοεκτίμησή τους, τον σεβασμό κάποιων συναδέλφων τους, και την αγάπη των ασθενών τους.
Δίχως μια τέτοια κρίσιμη μάζα ανθρώπων, καμμία μεταρρυθμιστική απόπειρα δεν θα καταφέρει όχι να αντιστρέψει αλλά ούτε καν να επιβραδύνει τον καλπάζοντα εκφυλισμό του τομέα της υγείας στη χώρα μας σε εφιαλτικό κακέκτυπο της ρεαλιστικής ουτοπίας ενός δημόσιου συστήματος υγείας, η πρόσβαση στο οποίο να εξαρτάται από την ανάγκη για περίθαλψη, όχι από το εισόδημα ή την κοινωνική θέση.
Από το περιοδικό ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΘΕΜΑΤΑ

Κυριακή 4 Δεκεμβρίου 2011

Οι διακρίσεις πρέπει να...διακριθούν.





Μια εξαιρετικού ενδιαφέροντος εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στην Ξάνθη, προχθές 2/12/2011 στο ιδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης με θέμα την "Καταπολέμηση των διακρίσεων στην Ελλάδα"-Πολιτικές για την καταπολέμηση τους και ο ρόλος της κοινωνίας των πολιτών. Το ενδιαφέρον βέβαια εξαντλήθηκε στην ανάγνωση του θέματος και πέραν αυτού ουδεν. Παρόντες(στην έναρξη και μέχρι την 2η εισήγηση) άτομα 22-μαζί με τους εισηγητές-και "επισήμους", δημοσιογράφους κ.λ.π. Τα κοινότυπα και αφόρητα βαρετά λογίδρια των 'επισήμων" δεν έδιωξαν κανέναν ευτυχώς-αν και οι περισσότεροι, επαγγελματικό καθήκον πραγματοποιούσαν-, μια περιήγηση σε στερεότυπα των πολιτικών όταν δεν έχουν να πούν τίποτα ουσιαστικό, αναφερόμενοι σε "πραξεις" και "παραλείψεις" , ειδικά για ένα θέμα όπως αυτό, που άπτεται πολλών παραγόντων, που το δημιουργούν και που χρειάζονται συντονισμένες και ειλικρινείς προσπάθειες για να αντιμετωπισθεί.  Από ότι φαίνεται η τοπική αυτοδιοίκηση μας δεν είναι σε θέση να ασκήσει τέτοιες, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες ενίων παραγόντων της. Στην πολυπολιτισμική μας περιοχή η καραμέλλα "ισονομία και ισοπολιτεία" χρησιμοποιήθηκε πολλές φορές για να γλυκάνει την πίκρα της πραγματικότητας, όμως πια δεν φτάνει ούτε γι αυτόν τον περιορισμένο ρόλο της πλέον. Οι περιοχές-γκέτο ζουν και βασιλεύουν και αυτονόητες πράξεις-όπως αποκομιδή αποριμμάτων και παροχή ρεύματος και νερού-μόνο ως αστείες μπορούν να χαρακτηρισθούν, ως πράξεις εξισορρόπησης. Συνήθως οι πληθυσμοί τους-βλ. Δροσερό-χρησιμοποιούνται με τρόπο που γνωρίζει όλος ο λαός της περιοχής στις προεκλογικές περιόδους προς άγραν μαζικών ψήφων, χωρίς προσανατολισμό και διακριση πολιτικών. Γι αυτό βέβαια έχουν ευθύνη και οι ίδιοι οι κάτοικοι αυτών των περιοχών που δεν οργανώνονται (στο βαθμό που απαιτούν τα προβλήματα τους) και να ζητήσουν από τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου συγκεκριμένες απαντήσεις και όχι ατομικά μικρορουσφέτια.

Στις εισηγήσεις που παρακολούθησα εγινε μια παράθεση του γραφειοκρατικού λαβύρινθου, μέσα απο τον οποίο πρέπει να περάσουν όλες οι ειλικρινείς προσπάθειες-και υπάρχουν τέτοιες-για να φτάσει ένα μικρό κομμάτι δημοτικής παρέμβασης στις περιοχές και στους ανθρώπους τους. Δυστυχώς όμως ευθύνη γι αυτό το πρόβλημα δεν έχουν μόνο οι διοικητικές αρχές, αλλά και όλες οι μικρές ή μεγαλύτερες ομάδες πολιτών-κόμματα, σύλλογοι, οργανώσεις-που δεν ενδιαφέρονται για τα προβλήματα διακρίσεων, στο βαθμό που αυτά επηρεάζουν και την ζωή των υπολοίπων. Δεν αρκεί η καταγραφη των προβλημάτων και η εκδοση των πρακτικών τέτοιων ημερίδων, που συνήθως καταλήγουν σε δημοσιεύσεις ή σε διδακτορικά. Ειδικά στις σημερινές συνθήκες που το πρόβλημα θα μεγαλώνει και μεγαλύτερες ομάδες πληθυσμού θα "εισέρχονται" σε κοινωνικούς χώρους οικονομικών και πολιτιστικών διακρίσεων.

Σ.Σαρακενίδης

Κυριακή 20 Νοεμβρίου 2011

Τώρα στην στροφή του χρόνου...











Μπήκαμε λοιπόν σε μια μεταβατική περίοδο. Το που θα πάμε τελικά είναι συνάρτηση παραγόντων που πλέον δεν εξαρτώνται μόνο από μας. Η κυβέρνηση με τις ακροδεξιές της παραφυάδες-που πολλούς ενόχλησαν-ξεκινά μια πορεία, που δεν είναι προαποφασισμένη απο τους αναδόχους της. Παρ όλα αυτά η ζωή και οι εξελίξεις σε ευρύτερο επίπεδο θα καθορίσουν μάλλον και την διάρκεια της θητείας της , αλλά και ο βαθμός της ανταπόκρισης της στα προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει. 


Υπάρχει το δίλημμα ή κατ άλλους το ψευτοδίλημμα της 'εθνικής κυριαρχίας" και της λεγόμενης υπογραφής για τήρηση των υπεσχημένων. Λογικό αίτημα το βρίσκω. Οι τόσες και σημαντικές αθετήσεις προαποφασισμένων και ψηφισμένων αποφάσεων στην κατεύθυνση  των συνεχώς απομακρυνόμενων-σαν τον οριζόντα-μεταρρυθμίσεων, αναγκάζει τους Ευρωπαίους εταίρους να την απαιτήσουν. Το χτύπημα του χεριού στο εθνικό τραπέζι δεν πείθει πλέον. Καθημερινά το δίλημμα είναι χρεωκοπία ή όχι. Ολα τα άλλα είναι δευτερεύοντα και δυστυχώς βλέπουν με μισο μάτι προς τις εκλογές που αναπόφευκτα θα έλθουν. Μόνο που κι αυτές δεν θα λύσουν κανενός το πρόβλημα, αν δεν προηγηθούν όλα αυτά που ανέλαβε να φέρει σε πέρας η κυβέρνηση του "τραπεζίτη". 


Οργανώσεις όπως οι "γιατροί χωρίς σύνορα", αρχίζουν καμπάνιες διεθνώς για βοήθεια προς την Ελλάδα, για τμήματα του πληθυσμού που έχουν ανάγκη ιατρικής περίθαλψης. Ενδεχομένως η πραγματικόητα του καθενός/μιάς απο μας να θεωρεί υπερβολική μια τέτοια εκκληση, όμως δεν είναι. Στην καθημερινή μας ζωή συναντούμε πλέον τακτικά τέτοιες περιπτώσεις ανθρώπων που έχουν ανάγκη βοήθειας. Που ξεφεύγουν από την συνηθισμένη παράταξη των επαιτών. Είναι επιτακτική ανάγκη να αναπτυχθεί το δίχτυ προστασίας των αδυνάτων. Και όχι φυσικά με φιλανθρωπικό τρόπο, αλλά με ουσιαστικό, που να δείχνει ότι το κράτος και οι υπηρεσίες του-αλλά όχι μόνο αυτές-έχουν έναν τέτοιο προσανατολισμό. 


Ο τρόπος εξάλλου που η κοινωνία θα αντιμετωπίσει τα προβλήματα που έρχονται θα φανερώσει σε μεγαλο βαθμό τις αντοχές της, τις ενοχές της, την αλληλεγγύη της και τελικα σε ποιο βαθμό οι "αξίες" και τα διαφορα "φιλότιμα" που κατα καιρούς επισείουμε σαν φλάμπουρα μοναδικότητας, ήταν ουσιαστικές παρακαταθήκες ή φούμαρα για τους παραμυθιασμένους από το ανυπαρκτο κλέος της 'φυλής" συμπατριώτες. Είναι η ευκαιρία τους.


Οι συγκροτημένες πολιτικές, κοινωνικές ή και με αλλο τρόπο οργανωμένες δυνάμεις να δόσουν ένα δείγμα της ύπαρξης τους και σ αυτον τον τομέα. Η εποχή των υποσχέσεων, και των δεκάρικων απο τα μπαλκόνια εληξε. Ελπίζω ανεπιστρεπτί. Τώρα πρέπει να σηκωθούν τα μανίκια και να αρχίζει να ζυμώνεται το ψωμί του μέλλοντος μας και των παιδιών μας. Ας είναι ο κοκκορας που θα θυσιασθεί στα θεμέλια της απο δω και πέρα πορείας μας.


Σ.Σαρακενίδης

Δευτέρα 14 Νοεμβρίου 2011

Το άσπρο και το κατάμαυρο



Ριχάρδος Σωμερίτης,

Μπορεί να μας σώσει ο αξιόλογος Λουκάς Παπαδήμος; Αυτό θα ήθελε και αυτό φαίνεται να ελπίζει ο μυθικός πια «μέσος Έλληνας». Εμπεδώθηκε χωρίς καμιά προσπάθεια η πεποίθηση ότι έχουμε να κάνουμε με ένα σοβαρό, καταρτισμένο και ικανό πρόσωπο που ο λόγος του ακούγεται με προσοχή εκεί όπου παίζεται η τύχη μας.

Είναι λίγοι όμως οι υπουργοί «του» που έχουν τα ίδια προσόντα. Και πολλοί εκείνοι που δεν τα διαθέτουν διόλου και που μετέχουν στην κυβέρνηση γιατί έτσι το αποφάσισαν τα κόμματα κάτω από τις γνωστές απαράδεκτες συνθήκες. Θα τον βοηθήσουν ή θα τον υπονομεύσουν έστω και με τη γνωστή μέθοδο της απραξίας; Η ζωή θα δείξει.

Και τί θα έκανε ο καθένας μας αν ήταν βουλευτής και έπρεπε να ψηφίσει σήμερα στη Βουλή ναι ή όχι στην κυβέρνηση Παπαδήμου και συνεπώς για τις ευρωπαϊκές αποφάσεις της 26-27 Οχτώβρη, για τη συνέχιση των μνημονιακών πολιτικών και ίσως για νέα μέτρα; Δύσκολο, ανεδαφικό και ασφαλώς αδιέξοδο θα ήταν ένα «όχι» στον Παπαδήμο όμως και στην Ευρώπη.

Αλλά δύσκολο είναι και ένα ξεκάθαρο «ναι». Που εκτός από την εμπιστοσύνη στον Παπαδήμο, τον Γιαννίτση καί ορισμένους άλλους περιλαμβάνει αναγκαστικά και την εμπιστοσύνη σε ορισμένα στελέχη τόσο του ΠαΣοΚ όσο και της Νέας Δημοκρατίας που ευθύνονται για πολλά και μερικά τραγικά. Περιλαμβάνει επίσης και το ΛΑΟΣ με το βεβαρημένο ακροδεξιό και πάντα επίκαιρο παρελθόν. Ο επίμονος αντισημιτισμός, η επίμονη ξενοφοβία, ο κούφιος εθνικισμός, η έμμεση αλλά σαφέστατη κάλυψη των τραμπούκων της Χρυσής Αυγής δεν είναι φολκλορικού χαρακτήρα. Είναι πεποιθήσεις που κρύβονται πίσω από τη λαϊκίστικη λαλιά του Γιώργου Καρατζαφέρη και τον μεγαλοαστικό «κυριλέ» λόγο του ως πρόσφατα (βλέπε πρώτα τη χουντική ΕΠΕΝ και μετά το δικό του Εθνικό Μέτωπο) νεοφασίστα Βορίδη.

Κερδίσαμε εντυπώσεις στο εξωτερικό με την ανάθεση της πρωθυπουργίας στον Λουκά Παπαδήμο αλλά χάσαμε πολλά από τα λίγα που μας απομένουν με τη συμμετοχή του ΛΑΟΣ στην κυβέρνηση. Σε όλη την Ευρώπη. Με εξαίρεση τις χώρες εκείνες όπου η ακροδεξιά μετέχει επίσης στην εξουσία αλλά, τουλάχιστον, μετά από εκλογές.. Υπάρχει έξω και εδώ ένα ερώτημα: γιατί δέχτηκε ο κ.Παπαδήμος τόσους και τέτοιους υπουργούς και γιατί τους επέβαλαν τα κόμματα; Ζηλεύω τον κ.Μόντι, τον διάδοχο του Μπερλουσκόνι και τον κ. Ναπολιτάνο, τον Πρόεδρο της Ιταλικής
Δημοκρατίας.

Είναι εύκολο να λες στους άλλους το τι θα έπρεπε να κάνουν, πιο δύσκολο είναι να πεις το τι θα έκανες εσύ. Όταν δέησαν οι περίφημοι αρχηγοί να καλέσουν τον κ.Παπαδήμο σκέφτηκα μήπως θα έπρεπε να μαζέψουμε υπογραφές για να τον στηρίξουμε. Ακολούθησε όμως η κωμικοτραγική κυβέρνηση. όπου ο ένας πόλος της, η σαμαρική Νέα Δημοκρατία, πορεύεται κατά πλειοψηφία με τις ανατριχιαστικές θέσεις που έχει δημόσια εκθέσει στη Θεσσαλονίκη ο αρχηγός της, και που δεν διαφέρουν σε πολλά από τις ανατριχιαστικές θέσεις του ΛΑΟΣ, ιδιαίτερα μάλιστα των οπαδών του. Θα ψήφιζα λοιπόν «όχι» και γιατί, ανάμεσα σε πολλά άλλα γιατί δεν πρέπει να αφεθεί η άρνηση της ακροδεξιάς αποκλειστικά στα χέρια της αδιέξοδης αριστεράς. Με την παρηγοριά ότι θα στήριζα μετά όσες θετικές μεταρρυθμίσεις χρειάζονται για να βγεί η χώρα από τον βάλτο...

Σάββατο 12 Νοεμβρίου 2011

O Γρηγόρης Ψαριανός και η νέα κυβέρνηση.


Γρ.Ψαριανός: Θετική εξέλιξη ο Παπαδήμος- Το ΛΑΟΣ ανήκει στη... Άπω δεξιά

tvxs.gr/node/75675
 
 
 
Τη δυνατότητα των βουλευτών της ΔΗΜΑΡ να παράσχουν «ψήφο ανοχής» στην κυβέρνηση συνεργασίας, ανάλογα με τις προγραμματικές δηλώσεις της, επισημαίνει στο tvxs.gr οΓρηγόρης Ψαριανός λίγες ώρες μετά την απόφαση - εισήγηση της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος να καταψηφιστεί το νέο σχήμα. Σε κάθε περίπτωση, υπογραμμίζει ως «κόκκινη γραμμή» την αξίωση της ΔΗΜΑΡ να μη συμμετάσχουν στελέχη του ΛΑΟΣ στο νέο σχήμα. Ο ίδιος τονίζει ότι το κόμμα του ουδέποτε κλήθηκε να λάβει μέρος στις διαδικασίες σχηματισμού κυβέρνησης, χαρακτηρίζει θετική εξέλιξη την επιλογή Παπαδήμου και θέτει το πλαίσιο μέσα στο οποίο οφείλει κατά τη γνώμη του να δραστηριοποιηθεί η νέα κυβέρνηση.

Κατά πάσα πιθανότητα, αυτή η μεταβατική κυβέρνηση συνεργασίας θα έχει τουλάχιστον δύο υπουργούς προερχόμενους από το ΛΑΟΣ και κανέναν από την Αριστερά. Τι σκέψεις «γεννά» για εσάς αυτό το σκηνικό;

Καταρχήν, η ανακοίνωση του ονόματος του κ. Παπαδήμου, σε σχέση με όλα τα ονόματα που είχαν ακουστεί, ήταν μια θετική εξέλιξη. Επιπλέον, ξεκαθαρίζεται ότι για τη ΔΗΜΑΡ δεν τίθεται θέμα συμμετοχής ή παροχής ψήφου εμπιστοσύνης σε αυτή την κυβέρνηση -αυτό είναι ομόφωνο, «τελειωμένο». Υπήρχε μια «απόχρωση», μια απόκλιση, για το αν θα δώσουμε «ψήφο ανοχής». Όπως και ο κόσμος, έτσι και εμείς θα περιμένουμε να δούμε. Η Κεντρική Επιτροπή έλαβε μια απόφαση, σύμφωνα με την οποία, θα καταψηφίσουμε την κυβέρνηση. Αλλά όταν ελήφθη αυτή η απόφαση, δεν είχαμε κυβέρνηση. Άρα, ποια κυβέρνηση θα καταψηφίσουμε; Δεν μπορεί να πει κανείς: «επιδεικνύω ανοχή ή καταψηφίζω μια κυβέρνηση που δεν υπάρχει». Θα πρέπει να δούμε ποια θα είναι η σύνθεση της κυβέρνησης, πέραν του κ. Παπαδήμου, και ποιες θα είναι οι προγραμματικές της δηλώσεις. Αν αυτές κινούνταν προς τη θετική κατεύθυνση και αν γίνονταν αποδεκτές κάποιες προτάσεις τις οποίες θα υποβάλουμε στη Βουλή -για τη δικαιότερη κατανομή των βαρών και με γνώμονα τη διασφάλιση της ευρωπαϊκής προοπτικής της χώρας- ενδεχομένως να παρείχαμε ψήφο ανοχής. Ωστόσο, από τη στιγμή που σε αυτή την κυβέρνηση θα συμμετέχει με υπουργεία η ακροδεξιά -εκτός και αν κάποιος θεωρεί κεντρώο το ΛΑΟΣ, όπως το χαρακτηρίζει ο κ.Καρατζαφέρης- τότε εκ των πραγμάτων δεν τίθεται θέμα ψήφου ανοχής. Είναι σαφές ότι δεν δηλώνουμε «παρών», ούτε δίνουμε ψήφο ανοχής, σε μια κυβέρνηση η οποία μπορεί κατά τα άλλα να είναι πολύ καλή, αλλά στην οποία θα συμμετέχουν άνθρωποι με επικίνδυνες, κατά τη γνώμη μας, απόψεις.

Ζητούμενο αποτελεί ενδεχομένως και κατά πόσο έχει δοθεί ελεύθερο πεδίο στο ΛΑΟΣ λόγω της απουσίας της Αριστεράς από αυτό το «παιχνίδι». 

Ως γνωστόν, η Αριστερά είναι πολυδιασπασμένη, και ως προς τις ευρωπαϊκές στρατηγικές της. Υπάρχει ένα μεγάλο τμήμα της παραδοσιακής Αριστεράς, όλο το ΚΚΕ και το μεγαλύτερο μέρος του ΣΥΡΙΖΑ, που λέει: «όχι στην ΕΕ, όχι στο Ευρώ, όχι στην Ευρωζώνη». Η ΔΗΜΑΡ εκφέρει τελείως αντίθετη άποψη, όπως κάνει και ένα μικρό μέρος του ΣΥΝ. Σύμφωνα με αυτή την άποψη, το μέλλον της Ελλάδας είναι στην Ευρώπη και όσο μπορεί η Ελλάδα να γίνει καλύτερη, τόσο θα μπορέσει και η Ευρώπη να γίνει καλύτερη.

Πάντως, και η ΔΗΜΑΡ επιλέγει επί της ουσίας να απέχει από τις διαδικασίες των τελευταίων ημερών.

Ναι, διότι κανείς δεν την κάλεσε. Δεν τέθηκε ποτέ θέμα. Δεν μας κάλεσε κανείς να συμμετέχουμε και είπαμε όχι. Γιατί, αν μας καλούσαν, θα λέγαμε ότι συμμετέχουμε υπό συγκεκριμένους όρους. Τότε θα είχαμε μια άλλη συζήτηση. Αυτή είναι μια «κλειστή» συμφωνία ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ, τα δύο κόμματα που με το πιστόλι στον κρόταφο τους «σούρανε» από το αυτί οι Merkozy έως το προεδρικό Μέγαρο, για να συμφωνήσουν με το ζόρι σε μια συγκυβέρνηση. Μας «ζάλισαν» τόσες μέρες για το ποιος θα είναι πρωθυπουργός κλπ. Συνέβησαν αθλιότητες. Ήταν μια εθνική ντροπή το 5νθήμερο που προηγήθηκε, μια απόλυτη ξεφτίλα. Σε κάθε περίπτωση, τον κ. Κουβέλη δεν τον προσέγγισε κανείς για να συμμετέχει. Μίλησε μαζί του ο κ. Παπανδρέου και του είπε: «θα σας ενημερώσω κ. Πρόεδρε, κατανοώ τις επιφυλάξεις σας». Δεν του είπε: «θέλετε να είστε κι εσείς σε αυτή την κυβέρνηση;» Ούτε ο κ. Παπαδήμος του τηλεφώνησε να του πει: «Θέλετε να στηρίξετε; Να διαθέσετε δυο υπουργούς για την κυβέρνηση;». Ακόμη, όμως, και αν γινόταν αυτό, θα ήταν πολύ δύσκολο υπό αυτές τις συνθήκες και με ένα προαποφασισμένο πλαίσιο να συμμετέχουμε. Θα θέταμε οπωσδήποτε κάποιους όρους για να δώσουμε ψήφο ανοχής, προκειμένου να τους πούμε: «για να δούμε, θα τα κάνετε; Θα τα δρομολογήσετε;». Επίσης, αυτή δεν είναι μια κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας, ούτε εθνικής ενότητας. Είναι μια προαποφασισμένη συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ και ΝΔ με ολίγη «σαλτσούλα». Μια κυβέρνηση περιορισμένου χρόνου και περιορισμένης ευθύνης.

Πώς ερμηνεύετε αυτή την εξέλιξη του ΛΑΟΣ, της πιο ακραίας μορφής δεξιάς στη χώρα, από το έρεισμα το οποίο έχει αποκτήσει στην ελληνική κοινωνία μέχρι το σημείο που έχει φτάσει να διαδραματίζει ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις;

Το ΛΑΟΣ εκδηλώνει μια έως και αριστερόστροφη μερικές φορές διατύπωση πραγμάτων, δημαγωγώντας, λαϊκίζοντας, για τα δικαιώματα του λαού κλπ. Όμως, δεν μπορεί να κρύψει την πραγματική ιδεολογία και τις στοχεύσεις αυτού του σχηματισμού, ο οποίος κινείται στο χώρο της... Άπω Δεξιάς. Τον κ. Καρατζαφέρη επίσης δεν τον κάλεσε κανείς να συμμετέχει. Και οι δύο συναντήσεις έγιναν με τους κ.κ. Σαμαρά, Παπανδρέου και Παπούλια, με τον κ. Καρατζαφέρη να πηγαινοέρχεται στο προεδρικό Μέγαρο σε στυλ: «θα με παίξετε κι εμένα;». Ε, κάποια στιγμή, επειδή ο ίδιος έχει δηλώσει πρόθυμος και έτοιμος για κάτι αντίστοιχο, του είπαν: «άντε, πάρε να παίξεις κι εσύ λίγο».

Εσείς προσωπικά θα δώσετε ψήφο ανοχής στην κυβέρνηση;

Δεν μπορώ να αποκλείσω τίποτα, γιατί πρέπει να ακούσουμε πρώτα τις προγραμματικές δηλώσεις μέσα στη Βουλή. Αν αυτές μας καλύψουν και αν δεν συμμετέχουν ακραίες δυνάμεις...

Μιλάτε στον πρώτο πληθυντικό. Η υπόλοιπη ΔΗΜΑΡ δεν έχει αποφασίσει εκ των προτέρων ότι δεν θα ψηφίσει αυτή την κυβέρνηση;

...η ΚΕ αποφάσισε να εισηγηθεί στους 4 βουλευτές να καταψηφίσουν την κυβέρνηση, αλλά δεν υπάρχει δέσμευση. Οι βουλευτές ψηφίζουν ελεύθερα, δεν είμαστε στρατός. Αν αυτή η κυβέρνηση έλεγε ας πούμε ότι θα γίνει αναδασμός της γης και ανακατανομή του πλούτου στον ελληνικό λαό, ότι θα αποκατασταθούν οι αδικίες, ότι θα φορολογηθούν οι λογαριασμοί στην Ελβετία, ότι θα μειώσουμε τους εξοπλισμούς, τότε θα μπορούσαμε να πούμε «όχι»;

Άρα και οι 4 βουλευτές θα ψηφίσετε ανάλογα με τις προγραμματικές δηλώσεις.

Ακριβώς, θα ακούσουμε τι θα πει ο κ. Παπαδήμος στη Βουλή, ποια θα είναι η σύνθεση της κυβέρνησης, ποιες θα είναι οι προγραμματικές δηλώσεις, και θα τα σταθμίσουμε. Με τα δεδομένα που έχουμε έως τώρα, πάντως, θα καταψηφίσουμε.

Κάποιοι εκφράζουν επιφυλάξεις για την τοποθέτηση του κ. Παπαδήμου στην πρωθυπουργία, ως... «ανθρώπου των τραπεζών».

Ο κ. Παπαδήμος είναι ένας τεχνοκράτης, οικονομολόγος, τραπεζίτης κλπ, με μια συγκεκριμένη αντίληψη για τα πράγματα -ευθυγραμμισμένη με την ευρωπαϊκή αντίληψη για αυτά τα θέματα- και με την εμπιστοσύνη του ευρωπαϊκού συστήματος, των Ευρωπαίων, των Αμερικανών. Μένει να δούμε αν θα καταφέρει να κερδίσει και την εμπιστοσύνη ή την ανοχή ή και τη στήριξη του λαού, της κοινωνίας. Αν ο κ. Παπαδήμος υλοποιήσει «δολοφονικές» πολιτικές, όπως αυτές που ως τώρα έχουμε δει στην Ελλάδα, είναι προφανές ότι θα διεκπεραιώνει κάποιο έργο, ότι θα βρίσκεται σε μία διατεταγμένη υπηρεσία. Νομίζω ότι θα προσπαθήσει να κάνει κάποια πράγματα και να βελτιώσει κάπως την κατάσταση. Για παράδειγμα, μέχρι τώρα, όλα τα μέτρα που έχουν ληφθεί είναι ανισοβαρώς κατανεμημένα σε βάρος του κόσμου. Δεν «ακουμπήσαμε» τους λογαριασμούς της Ελβετίας, δεν «ακουμπήσαμε» το μεγάλο κεφάλαιο, δεν μειώσαμε τους εξοπλισμούς, δεν απαιτήσαμε δήμευση περιουσιών από τα λαμόγια που μας «ξέσκισαν» και έχουν βγάλει έξω δισεκατομμύρια ευρώ και τα οποία κάνουν την «πάπια» και «μας κουνάνε και το δάκτυλο».

Αν λαμβάνονταν κάποια μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση, θα υπήρχε μια εξισορρόπηση και ένα αίσθημα απονομής δικαιοσύνης στον κόσμο. Με άλλα λόγια, να υποφέρει ο κόσμος σε ένα βαθμό, αρκεί να είναι δίκαια κατανεμημένα τα βάρη. Αν τα βάρη βρίσκονται στις «πλάτες» των συνταξιούχων και των μισθωτών, με καλπάζουσα ανεργία, με «εξόντωση» των δικαιωμάτων, των συλλογικών συμβάσεων κλπ, και «βαστάμε φανάρι» στους τραπεζίτες, στα υπερκέρδη, και στην άντληση δισεκατομμυρίων ευρώ για τις ελβετικές τράπεζες, τότε «να πάνε να κρεμαστούνε».

Από tvxs
Σχετικά Άρθρα: 

Τρίτη 8 Νοεμβρίου 2011

Τρεις το λάδι...τρεις το ξύδι...πόσο το λαδόξυδο;















Αφού ο Ελληνας πρωθυπουργός μας κάλεσε-την τελευταία στιγμή-να διαλέξουμε ανάμεσα στην χολέρα ή την πανώλη, όπως είπε νομίζω ο Χάμπερμας, τώρα μετά τις δραματικές εξελίξεις, βρισκόμαστε μπροστά σε μια κατάσταση που θυμίζει εκπομπή μαγειρικής.  Μια αφωνη και απορούσα κοινωνία, μπροστά στην μεγάλη κατσαρόλα του δικομματισμού, περιμένει να δει το αποτέλεσμα του μαγειρέματος με τα πολύ φτωχά υλικά που ετοιμάζεται απο τους πλέον κακούς μαγείρους της ελληνικής πολιτικής...κουζίνας. Πριν φτάσουμε εδω, χρησιμοποιήθηκε μέ έναν τελείως ακομψο και πανικοβλημένο τρόπο μια δημοκρατική διαδικασία όπως είναι το δημοψήφισμα, όταν πλέον δεν υπήρχε ερώτημα για να απαντηθεί. Η υψιστη δημοκρατική διαδικασία χρησιμοποιήθηκε σαν το τελευταίο μετερίζι ενός πολιτικού  αμοραλισμου , που ενώ φάνηκε και εκτιμήθηκε απο πολλούς ως ανοιγμα και ως προσπάθεια δημοκρατικοποίησης και εισόδου της λαικής θέλησης στις αποφάσεις που παίρνονται και αφορούν τις τύχες του, στην ουσία ήταν η τελευταία καταφυγή και ένα αλμα προς τα εμπρός, αλλά στην αβυσσο.  Δεν υπήρχε πια ερώτημα για να απαντηθεί απο τον λαό ή μαλλον αυτο που θα του εδειχναν ηταν 2 γκρεμοί και να διαλέξει σε ποιον θα πέσει. 


Τώρα ένα πολιτικό σκορποχώρι συνωθείται και πάλι στα κανάλια (αχ αυτά τα κανάλια...δίοδοι λυμάτων είναι πλέον), για να αποδείξει με κραυγές και κορώνες, υψωμένα φρύδια και δαχτυλα, τίνος η "προφητεία" επιβεβαιώνεται και ποιος βάζει το κόμμα πάνω απο την πατρίδα...πάνω απο το έθνος και άλλα ηχηρά παρόμοια. Αν μπορούσε να ανοίξει αυτή η εικόνα θα βλέπαμε ένα πλήθος ανθρώπων που αντιμετωπίζει πλέον το φάσμα της πείνας, της ανέχειας και του σκοτεινού μέλλοντος. Είναι ο κόσμος-επιμένω-που δεν έχει μιλήσει ακόμη. Οι άλλοι οι "αγανακτισμένοι", εκπαιδεύμενοι τόσα χρόνια στο πελατειακό σύστημα, μούντζωναν μέχρι πρόσφατα τις χαμένες ελπίδες τους... αυτοί τώρα οι σιωπηλοι, που όσο θα περνά ο καιρός, θα πληθύνονται, άραγε πως θα αντιδράσουν; Είναι επιτακτική ανάγκη το λεγόμενο δίχτυ ασφαλείας. Γιατί δεν ξέρουμε ποιοι και πόσοι θα το χρειασθούν. Το αύριο το αλάνι μετατρέπεται σε έναν διαρκή εφιάλτη....Και όσοι προσπαθούν να επενδύσουν πολιτικά με όλα αυτα που είπα παραπάνω στο οποιο πολιτικό μέλλον τους, πλανώνται αν νομίζουν ότι με τέτοια τερτίπια θα τα καταφέρουν. Αλλάζει ο πολιτικός χάρτης. Αλλές κοινωνικές ομάδες και άλλοι πολιτικοί σχηματισμοί έρχονται, θα έλθουν στο προσκήνιο. Διαφορετικοί; Πολύ αμφιβάλλω. Πάντως άλλοι.


Σ.Σαρακενίδης

Παρασκευή 4 Νοεμβρίου 2011

Αυτή η κυβέρνηση δεν μπορεί πλέον να κυβερνήσει.




Ίσως και να μη θέλει να κυβερνήσει. Απλά, μοιραία και άβουλη, να παραμείνει στην εξουσία. Και όταν παίρνει πρωτοβουλίες όπως το δημοψήφισμα εντείνει την αστάθεια και κλείνει διεξόδους. Η συμπεριφορά της τις δύο και μόνο τελευταίες μέρες πρέπει να έπεισε και τους τελευταίους δύσπιστους

Αυτή η αξιωματική αντιπολίτευση αποτελεί εφιαλτικό σενάριο διακυβέρνησης.

Η αβάσταχτη ελαφρότητα της ηγεσίας της, η αντιπολιτευτική της τακτική με όρους ΚΚΕ, η άρνησή της για στοιχειώδη αυτοκριτική και κυρίως η αδυναμία της να θέσει ένα πλαίσιο διακυβέρνησης με βάση τη σημερινή πραγματικότητα, καθιστά εφιαλτική την επάνοδό της στην εξουσία. Οι συχνές επικλήσεις της βοήθειας από το θεό δεν μπορούν να μας παρηγορήσουν.

Η ελάσσων αντιπολίτευση της κομμουνιστικής αριστεράς και της νεοκομμουνιστικής εκδοχής της μάλλον έχει ενισχύσει στο έπακρο τα εγγενή της αντανακλαστικά που την απομακρύνουν από την άσκηση πολιτικής “τοις πράγμασι” . Την έχουν οδηγήσει σε ασκήσεις λαϊκίστικου ανταγωνισμού , ανεύθυνης ρητορικής και γιατί όχι σε αντιδημοκρατικές πρακτικές στο όνομα της αμφισβήτησης της αστικής δημοκρατίας και των θεσμών της.

Τι γίνεται λοιπόν ?

Δεν είμαστε καταδικασμένοι να επιβιώσουμε στο καθεστώς αυτής της Ρωμαϊκού τύπου κυριαρχίας και αναπαραγωγής του πολιτικού συστήματος. Ούτε μας αρκεί - στην καλύτερη περίπτωση – η ύπαρξη κάποιων Γαλατικών χωριών που αντιστέκονται.

Η Δημοκρατική Αριστερά, στο μικρό διάστημα ύπαρξής της, έχει καταγραφεί ως μέρος της λύσης του προβλήματος σε μία σημαντική μερίδα πολιτών και ως δύναμη λογικής – καθόλου αυτονόητο σήμερα – σε ένα ευρύτατο ακροατήριο.

Μέχρι σήμερα έχει κάνει πολλά. Χρειάζεται να τολμήσει περισσότερο. Να πάει τα πράγματα μέχρι τις συνέπειες των επιλογών της.

Να διασφαλιστεί η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και η παραμονή μας στην ευρωζώνη. Ορθή επιλογή. Στηρίζεται στη θέληση της μεγάλης πλειοψηφίας των πολιτών. Έχει όμως και συνέπειες. Τι λέει για τη δανειακή σύμβαση? Καλοδεχούμενα τα χρήματα. Να δούμε όμως τι κάνουμε και με τους όρους.

ΠΑΣΟΚ και ΝΔ αποτελούν μέρος του προβλήματος - ή καλύτερα το πρόβλημα - και όχι της λύσης. Η πλειοψηφία των πολιτών δεν εμπιστεύεται την κυβέρνηση, δεν επιλέγει Ν.Δ. Αν όπως όλα δείχνουν έτσι έχουν τα πράγματα και οι εκλογές δεν φαίνεται να δίνουν ορατή διέξοδο για τη χώρα και ταυτόχρονα περιπλέκουν και την συμφωνία της 27ης Οκτωβρίου γιατί να αποτελούν την άμεση λύση?

Μία πρόταση για κυβέρνηση μεταβατική (ευθύνης – συνεννόησης, το όνομα δεν έχει ιδιαίτερη σημασία) χωρίς Παπανδρέου και Σαμαρά, με πρόσωπα ευρύτερης αποδοχής και εγνωσμένης αξίας και την ευρύτερη δυνατή κοινοβουλευτική στήριξη ή ανοχή είναι αναγκαία για τον τόπο. Για την προώθηση της συμφωνίας της 27ης οκτωβρίου, την διαχείριση των δόσεων , τη διενέργεια εκλογών για την ομαλοποίηση των πολιτικών εξελίξεων.

Η τυχοδιωκτική επιλογή του δημοψηφίσματος από την κυβέρνηση, η πιθανότατη απόσυρσή του και οι ξαναζεσταμένες ασκήσεις συναίνεσης από το Σαμαρά καθιστούν πιο επιτακτική και επίκαιρη αυτή την επιλογή. Και στην περίπτωση ακόμα που δεν είχε τύχη θα μπορούσε να βγάλει στο προσκήνιο δυνάμεις που διαχέονται στην κοινωνία ή ασφυκτιούν στα κομματικά περιχαρακώματα. Να επιταχύνει τη συσπείρωση μεταρρυθμιστικών δυνάμεων για την αλλαγή του πολιτικού σκηνικού.

Κώστας Δέλκος

Πέμπτη 3 Νοεμβρίου 2011

Ανακοίνωση της Δημοκρατικής Αριστεράς




Αυτές τις δύσκολες ώρες για τη χώρα θα ήταν λάθος η κρίση της πολιτικής να μετατραπεί σε κρίση της ίδιας της δημοκρατίας και αμφισβήτησης της ευρωπαϊκής προοπτικής της χώρας. Ο τόπος χρειάζεται σταθερότητα πολιτικών επιλογών, νηφάλιες και ουσιαστικές πολιτικές προτάσεις διεξόδου από την κρίση και προσφυγή στις κάλπες για καθαρές πολιτικές λύσεις. 
Οι πολίτες πρέπει να αποφασίσουν κυριαρχικά τους νέους πολιτικούς συσχετισμούς, το περιεχόμενο της πολιτικής που επιλέγουν, προκειμένου να κινηθεί η χώρα σε δρόμους ανάπτυξης, στήριξης της κοινωνικής συνοχής και απομάκρυνσης από τον κίνδυνο χρεοκοπίας. 

Τρίτη 1 Νοεμβρίου 2011

Η στραβός είν ο γυαλός...ή δεν υπάρχει πια γυαλός.









Και ξαφνικά εκεί που είμαστε όλοι κρεμασμένοι στο γκρεμό και κρατάμε το μοναδικό σκοινί που μπορεί (μπορεί δεν είναι σίγουρο κι αυτο) να μας σώσει, μας ρωτάνε:
Να το αφήσω ή θα κρέμεστε κι άλλο;
Οι πιθανότητες να αρχίσουμε κάποτε να σκαρφαλώνουμε πάλι προς τα πάνω-αφού χάσουμε μερικά κιλά-ήταν περιορισμένες αλλά υπαρκτές. Υπήρχαν κάποια σημάδια στον ορίζοντα που έδειχναν ότι ίσως , αν βάζαμε λίγη δύναμη όλοι μαζί, να διορθώναμε  κάποιες κινήσεις-βασικές όμως-, αν σταματούσαν αρκετοί να πατάνε στους ώμους των από κάτω, αν ο σκοινοκράτης και οι συν αυτώ σοβαρεύονταν επι τέλους, κάτι να καταφέρναμε. Τώρα όμως δείχνει το πράγμα να ξεφεύγει απο αυτήν την -ακραία αλλά με κάποιες προοπτικές-κατάσταση και ο πάτος του βαρελιού να ερχεται πιο κοντά. Ξέρω πως πολλοί-αρκετοί πάντως-ίσως θεωρούν ότι αυτό είναι μια κάποια λύση. Στον πάτο του βαρελιού μπορεί να είναι γραμμένες λύσεις, που πρέπει να ξαναδιαβάσουμε και ξαναθυμηθούμε, αφού πρώτα τον καθαρίσουμε απο τις ακαθαρσίες μας, που έπεφταν επάνω του τόσα χρόνια. Σαν την Αντιόχεια του Καβαφη, ψάχνοντας τον τέταρτο καλό-που δεν υπάρχει-μετά τον Ζαβίνα τον Γρυπό και Υρκανό-. Γιατί ένας που παρίστανε τον Ικανό-ποιους ξεγέλασε αραγε;-αποδείχτηκε μόνο ένα κούφιο όνομα, ένα άδειο πουκάμισο. Φταίμε και μείς-ταπαμε αυτά-που ενώ κυλούσαμε τόσα χρόνια στην κατηφόρα,  χοροπηδούσαμε από χαρά κάθε φορά που μας έφερναν χάντρες και καθρεφτάκια-ολυμπιακούς αγώνες, ευρωπαικό πρωτάθλημα-. Τώρα όμως έχουμε παγιδευτεί για τα καλά. Το "ναι συνέχισε να κρατάς το σκοινί", σημαίνει ότι σε συγχωρούμε-εσένα και τους αλλους τους προηγούμενους, τους κεφτεδοφάγους-αλλά κράτο το όπως και όσο μπορείς. Το "οχι" σημαίνει επιστροφή στο χαρούπι και στην αθανατη και ηρωική φασολάδα. Πως τα καταφέραμε έτσι; Πως το λένε...ο ιστορικός του μέλλοντος...μέλλον θα υπάρχει φανταζομαι και ιστορικοί. Τώρα υπάρχει μόνο ιστορία.


 Θυμάμαι την φράση απο την ταινία "το κανόνι και τ αηδόνι", οταν το μπουκάλι λάδι που εδοσε ο Ιταλός διοικητής της Ερμούπολης, για να λαδωθεί το ρολοι της πλατείας-σαν το δικό μας εδώ-και να λειτουργήσει ξανά....κατέληξε από χέρι σε χέρι μια σταλιά και φυσικά έπεσε ηρωικά στην φασολάδα της οικογένειας του υπεύθυνου του λαδώματος."Που πήγε λάδι" αναρωτιόνταν ο Ιταλός και όλοι οι-υπο εποπτεία-Ελληνες εν χορώ εκραύγαζαν "Κύριοι η Ελλάς ποτέ δεν πεθαίνει".


Σ.Σαρακενίδης




Πέμπτη 27 Οκτωβρίου 2011

Μετά το κούρεμα.





Η Ελλάδα δεν θα είναι πλέον το κυρίαρχο πρόβλημα της ευρωζώνης

Του Γιώργου Προκοπάκη, ΝΕΑ, 27.10.11

Οι εξελίξεις στη Σύνοδο Κορυφής επιβεβαιώνουν αυτά που φαίνονταν ως ένδειξη μέχρι πριν από λίγες ημέρες: η ευρωζώνη είναι αποφασισμένη να βγάλει από τη μέση το «πρόβλημα Ελλάδα», ώστε να επικεντρωθεί στα μεγάλα προβλήματα, όπως η Ιταλία. Από τη στιγμή που οι προθέσεις των Γερμανών έγιναν διαφανείς, όλη η φιλολογία για κατάρρευση σύμπαντος του χρηματοπιστωτικού συστήματος από την ενεργοποίηση των CDS και των δεκάδων παραγώγων προϊόντων που υποτίθεται είχαν κτιστεί πάνω σ' αυτά, σταμάτησε. Η προγραμματιζόμενη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών σταμάτησε και τη φιλολογία περί μεταστάσεως. Η ευρωζώνη, με τα νέα δεδομένα, θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μέχρι και ένα πιστωτικό γεγονός σχετικά με την ελληνική κρίση χρέους.
Τι μπορεί να σημαίνει αυτό για την Ελλάδα; Δεδομένου ότι το καλύτερο σενάριο του ΔΝΤ δεν προβλέπει την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές πριν από το 2021, δεν έχει επιπτώσεις μεγαλύτερες από ένα ισοδύναμο εθελοντικό κούρεμα. Με τρεις προϋποθέσεις βέβαια: 
(α) δεν τίθεται θέμα εξόδου από το ευρώ, (β) η ΕΚΤ δεν τραβάει το χαλί της ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών και (γ) η ευρωζώνη παρέχει την απαραίτητη υποστήριξη στη χώρα μας για να αντεπεξέλθει. 
Παρά την τρομολαγνική φιλολογία εδώ και μήνες, δεδομένου ότι η έξοδος της Ελλάδας στις αγορές είναι μια μακρινή προοπτική, ακόμα και ένα πιστωτικό γεγονός θα ήταν πρωτίστως πρόβλημα της ευρωζώνης. Με την ενίσχυση του EFSF, κύριο ζήτημα στην ατζέντα της Συνόδου, επιχειρείται να αντιμετωπιστεί το διαφαινόμενο ως άμεσο πρόβλημα με την Ιταλία. Η Ελλάδα είναι πρόβλημα πρώτο σε χρονική προτεραιότητα, αλλά πλέον μικρότερο σε σημασία.
Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των εκπροσώπων της ευρωζώνης και των ευρωτραπεζών φαινόταν, έως αργά χθες βράδυ, να έχουν μπλοκάρει στην απαίτηση υψηλού κουρέματος έως και 60%, με τα «νέα» ομόλογα να μην καλύπτονται από εγγυήσεις (τουλάχιστον επαρκείς). Εάν δεν επρόκειτο απλώς για διαπραγματευτική τακτική, η εξέλιξη όσον αφορά την πιθανή μείωση του ελληνικού χρέους είναι μάλλον καλή. Ο,τι κι αν γίνει, ό,τι κι αν έχει γίνει. Σε περίπτωση υποχώρησης των τραπεζών, η απουσία (ή μείωση του κόστους) εγγυήσεων θα μπορούσε να ελαφρύνει την Ελλάδα από νέο χρέος για την κάλυψή τους. Σε περίπτωση ναυαγίου της συγκεκριμένης διαπραγμάτευσης, η ανταλλαγή χρέους θα μπορούσε να καταλήξει σε προσφορά «πάρτε το ή φύγετε», οπωσδήποτε συνδεδεμένη με τους όρους ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και κατά πάσα βεβαιότητα με όρους χειρότερους για τις τράπεζες από τους προσφερθέντες κατά τη διαπραγμάτευση. Οσον αφορά τη λογιστική μείωση του χρέους, η διαπραγμάτευση πρέπει να έχει οδηγήσει σε μάλλον καλύτερα του αναμενόμενου αποτελέσματα - και αυτό θα συνέβαινε ακόμα και εάν προέκυπτε πιστωτικό γεγονός.

Ερχόμαστε στις προϋποθέσεις. Ολα τα παραπάνω έχουν σημασία για την ελληνική κοινωνία υπό την προϋπόθεση ότι η «οριστική λύση του ελληνικού προβλήματος» δεν συνοδεύεται από εγκατάλειψη της χώρας στην τύχη της. Κατά τις χθεσινές διαπραγματεύσεις το στοίχημα ήταν να διασφαλιστεί η σταθερότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, τόσο με την παροχή πόρων ανακεφαλαιοποίησης όσο και με τη συνέχιση της υποστήριξης από την ΕΚΤ. Πολύ θετική εξέλιξη θα ήταν η ανακεφαλαιοποίηση και των ασφαλιστικών ταμείων. Είναι επίσης αναγκαία η διασφάλιση της λειτουργίας του Δημοσίου με παροχή κεφαλαίων για αύξηση των διαθεσίμων, αντικατάσταση του βραχυπρόθεσμου δανεισμού, κάλυψη των κρατικών εγγυήσεων. Ακόμη κι αν όλα πήγαν καλά με τις διαπραγματεύσεις, υπάρχει μια ακόμη προϋπόθεση: ότι η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να εκτελέσει. Στην περίπτωση εθελοντικού διακανονισμού, αναλαμβάνουν οι δικηγόροι και τελειώσαμε (που λέει ο λόγος). Στην περίπτωση υποχρεωτικής, για τους πιστωτές, λύσης, η ελληνική κυβέρνηση θα βρεθεί απέναντι σε κάθε έναν από τους πιστωτές, σε ομάδες πιστωτών με παραπλήσια συμφέροντα και στρατηγικές, πιθανόν θα χρειαστεί να κάνει νομοθετικές ρυθμίσεις για τους όρους που διέπουν τα ομόλογα ελληνικού δικαίου, τα δικαιώματα μειοψηφίας των ομολογιούχων. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος ατυχήματος σχετίζεται με τη δυνατότητα της ελληνικής πλευράς να διαχειριστεί την όλη διαδικασία. Το παρήγορο είναι ότι υπάρχει λίγος χρόνος (η Ελλάδα δεν έχει την «ευκαιρία» να αθετήσει δανειακές της υποχρεώσεις πριν από τον Μάρτιο 2012) και πάντα ελπίζουμε στην αμέριστη συμπαράσταση των εταίρων μας.

Πάντως, το μεγαλύτερο πρόβλημα, ακόμη και με την αμέριστη συμπαράσταση των εταίρων, θα είναι το στίγμα του κουρέματος που θα ακολουθεί κάθε οικονομική και επιχειρηματική δραστηριότητα σχετιζόμενη με την Ελλάδα. Για πολλά χρόνια. Ειδικά τα επόμενα χρόνια, κάθε επιχειρηματική προσπάθεια θα ακολουθείται από τη σφραγίδα του δυνάμει αφερέγγυου, η οποία μεταφράζεται σε σημαντικό κόστος από το έλλειμμα πίστης.
Αυτό βέβαια που είναι εξαιρετικά αβέβαιο είναι η ικανότητα της κυβέρνησης, αλλά και του ελληνικού πολιτικού προσωπικού γενικότερα, να διαχειριστεί την κατάσταση και κυρίως να εμπνεύσει τους πολίτες παρέχοντας μιαν αξιόπιστη αφήγηση για την οριστική έξοδο από την κρίση.


Ο Γιώργος Προκοπάκης είναι σύµβουλος επιχειρήσεων σε θέµατα οργάνωσης και διαχείρισης πληροφοριών