Χωρίς μυαλό, χωρίς συμμάχους

του Νίκου Μπίστη

Μια βδομάδα πριν τις κυπριακές εκλογές έγραψα στο Protagon , ένα άρθρο με τον τίτλο « Προφανώς Αναστασιάδη». Σε αυτό μεταξύ άλλων έγραφα: «Έφτασε ( ο Χριστόφιας) στο σημείο να ζητάει την υπογραφή μνημονίου και να αρνούνται οι Ευρωπαίοι. Οι λόγοι είναι πολλοί και κυρίως οικονομικοί. Να θυμίσω , όμως, ότι κάποιοι μας είχαν προειδοποιήσει από την εποχή που ο Παπαδόπουλος εξαπατούσε την διεθνή κοινότητα, γελοιοποιούσε τον Γραμματέα του ΟΗΕ που είχε επενδύσει στο σχέδιο που έφερε το όνομα του, γύριζε υπερήφανα την πλάτη και έκλεινε τα αυτιά του στις προτροπές των ευρωπαίων συμμάχων μας. Μας έλεγαν ότι έχει ο καιρός γυρίσματα και προσέξτε μην βρεθείτε σε θέση αδυναμίας. Τότε η αλαζονική απάντηση που έδινε το παρδαλό εθνικιστικό μπλοκ ήταν : « Τι μπορούν να μας κάνουν; Η Κύπρος μπήκε στην ΕΕ παρά το όχι στο σχέδιο Ανάν. Καμία καταστροφή δεν προέκυψε». Όλα αυτά μέχρι χτες. Όσοι άκουσαν τον υποψήφιο των Γερμανών Σοσιαλδημοκρατών κ. Σταινμπρουκ να μιλάει για την Κύπρο και μπορούν να διαβάσουν πίσω από τις ψυχρές ανακοινώσεις των Ευρωπαίων εταίρων  για την κατάσταση της Κύπρου θα διακρίνουν και το φάντασμα της πρωτοφανούς εξαπάτησης στην οποία προχώρησε ο Τάσσος Παπαδόπουλος με την ευγενή χορηγία του Δημήτρη Χριστόφια.» Δεν είχα κάποια άλλη πληροφόρηση, ούτε μπορούσα βέβαια να προβλέψω τους ευρωπαϊκούς όρους. Για τις αρνητικές πτυχές του μέτρου του κουρέματος των καταθέσεων  για τους μικροκαταθέτες και για τον γενικότερο αρνητικό συμβολισμό , τις συνέπειες για την ευρωζώνη και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς έγραψε χτες στην Μεταρρύθμιση  ο Ριχάρδος Σωμερίτης. Προσυπογράφω. Αλλά ως συνήθως μερικοί βλέπουν μόνο αυτή την πλευρά  και όχι τα δικά μας γενεσιουργά σφάλματα.. Οι ελάχιστοι που είχαμε ταχθεί υπέρ του σχεδίου Ανάν δεν είμασταν ούτε λιγότερο ούτε περισσότερο πατριώτες από άλλους. Τσάμπα μάγκες δεν είμασταν. Ξέραμε ότι μια μικρή χώρα όπως η Κύπρος δεν μπορεί χωρίς συνέπειες να εξαπατά την διεθνή κοινότητα, να μπαίνει στην ΕΕ βάσει μιας συμφωνίας που δεν τήρησε. Και μέσα στην ΕΕ να εξακολουθεί να είναι φορολογικός παράδεισος και πλυντήριο για χρήμα ύποπτης προέλευσης. Οι δικηγόροι του Μιλόσεβιτς και όσοι είχαν προνομιακές σχέσεις με τους Ρώσους μεγιστάνες δεν είχαν το ηθικό ανάστημα να μας κουνάνε το δάκτυλο. Νόμιζαν ότι μπορούν να είναι και τσάμπα πατριώτες. Όπως απεδείχθη υπάρχει κόστος. Τώρα βρήκαν άλλο τροπάριο. « Γιατί οι μόνοι είμαστε; Το ίδιο δεν κάνει και το Λουξεμβούργο; ( παραλείπουν βέβαια να πουν ότι το Λουξεμβούργο δεν ‘έχει χρέος) Γιατί τέτοια υποκρισία;». Προφανώς η ΕΕ δεν αποτελείται από αγγέλους και η υποκρισία στην διεθνή κοινότητα περισσεύει. Οι συσχετισμοί είναι καθοριστικοί και στην τήρηση των κανόνων. Ακριβώς για αυτό έπρεπε να είναι διπλά προσεκτικοί αλλά αυτοί νόμιζαν ότι η Κύπρος είναι το κέντρο του κόσμου και κατά αυτόν τον τρόπο ενεργούσαν, μοιραίοι και άβουλοι αντάμα. Και προσμένοντας το θάμα ήρθε το κούρεμα των καταθέσεων.

Θλιβερές και συνάμα προκλητικές για την νοημοσύνη μας, φιγούρες αυτών των δύσκολων ημερών οι εκπρόσωποι του ΑΚΕΛ, της ΕΔΕΚ με τον Λιλίκα και ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου που αποκάλεσε πρόστυχους τους Ευρωπαίους. Χαμπάρι δεν είχε πάρει για το τι γινόταν τόσα χρόνια. Δεν άκουγε τα  ρωσικά στα γκισέ των τραπεζών όπου βέβαια έχει ουκ ολίγες καταθέσεις η κυπριακή εκκλησία. Αλλά οι Ρώσοι είναι ορθόδοξοι και προφανώς όλα τους συγχωρούνται. Ο γραμματέας του ΑΚΕΛ προέβλεψε ότι ο κόσμος θα κατέβει «αυθορμήτως» στους δρόμους και . η απόφαση της ΚΕ του ΑΚΕΛ έχει γραφτεί σαν να μην κυβερνούσε το κόμμα αυτό μέχρι πριν δυο βδομάδες και σαν να μην έχει την παραμικρή ευθύνη για την κατάσταση της κυπριακής οικονομίας Στην Ελλάδα η διαφορά ύφους ανάμεσα στην δήλωση του Τσίπρα και του Λαφαζάνη είναι τόσο μεγάλη που καταντά διαφορά ουσίας. Αλλά τι να κάνουν όταν σύσσωμη η αντιπολίτευση στην Γερμανία υπερασπίζεται μεν τους μικροκαταθέτες( πρόταση Σουλτς και του Αριστερού κόμματος για πλαφον στα 25000 ευρώ που όπως απεδείχθη δεν ήταν μακριά από τις επιλογές που έδωσε το Euro group) αλλά είναι εξαιρετικά αυστηρή με το κυπριακό τραπεζικό σύστημα και τις δραστηριότητες του. Εδώ, δυστυχώς για αυτούς, δεν έχουμε να κάνουμε μόνο με την κακή Μέρκελ και την παροιμιώδη ακαμψία της. H νηφάλια και εμπεριστατωμένη ανακοίνωση της ΔΗΜΑΡ αποτελεί την πιο εύστοχη παρέμβαση πολιτικού κόμματος πάνω στην κυπριακή κρίση.

Δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι τα πράγματα θα εξελιχθούν ομαλά παρά την δεύτερη επιλογή για το «κούρεμα» των καταθέσεων που έδωσε το Eurogroup στην Κύπρο χτες το βράδυ. Δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι η απαιτούμενη πλειοψηφία εχει αντιληφθεί ότι τα ψέματα τέλειωσαν.  Ελπίζω η Κυπριακή Βουλή να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, όμως έχουμε μακράν παράδοση αυτοκαταστροφικών αποφάσεων . Και οι δηλώσεις – έμμεσες απειλές –των Πούτιν και Μενβέγιεφ οι οποίοι κατά τους αφελείς (;) θα δάνειζαν την Κύπρο με χαμηλά επιτόκια, βαραίνουν επικίνδυνα πάνω στα πράγματα.

Ο Κύπριος Πρόεδρος, αντιθέτως, δείχνει να έχει πλήρη επίγνωση της κατάστασης και της αναγκαιότητας να δράσει αμέσως . Στο διάγγελμα του, με απόλυτη σαφήνεια, χωρίς περικοκλάδες είπε τα πράγματα με το όνομα τους .Χωρίς δάκρυα και ψευδοσυναισθηματισμούς από τα οποία έχει κατακλυσθεί η μεγαλόνησος,, με την γλώσσα της ευθύνης. Υπάρχει όμως ένα ερωτηματικό. Γιατί δεν έσπευσε εξ αρχής να αποδεχθεί την επιλογή της εξαίρεσης η του μειωμένου κουρέματος για τους μικροκαταθέτες  Γιατί δεν ακούγεται πειστική η διάψευση του. Η ευχέρεια με την οποία επανήλθε το Eurogroup και κυρίως η διατύπωση «Το Eurogroupεξακολουθεί να είναι της άποψης ότι οι μικροί καταθέτες θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με διαφορετικό τρόπο από τους μεγάλους και επιβεβαιώνει την σημασία της πλήρους εγγύησης των καταθέσεων κάτω των 100.000 ευρώ» δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών και μάλλον δικαιώνει τον Σόιμπλε στο συγκεκριμένο σημείο. Τι συνέβη; Πρόκειται για τις σχέσεις με την εκκλησία; Πρόκειται για την – δικαιολογημένη εν πολλοίς – ανησυχία μήπως οι Ρώσοι μεγαλοκαταθέτες τα μαζέψουν και φύγουν; Σε κάθε περίπτωση είναι προκλητικό να τον καταγγέλλουν αυτοί που με την άφρονα πολιτική τους οδήγησαν τα πράγματα σε αυτό το αδιέξοδο.