Δημοτικές εκλογές-Αρχές και πλαίσιο

Η οικονομική –και όχι μόνον- κρίση που διανύει η χώρα ανέδειξε περισσότερο από κάθε άλλη φορά την ανάγκη για νέο προσανατολισμό στην τοπική αυτοδιοίκηση. Ο δήμος των «πιστοποιητικών» της μεταπολιτευτικής περιόδου και της «αποκομιδής των απορριμμάτων» είναι επιβεβλημένο να έχει παρουσία και λόγο σε όλους τους τομείς –σε τοπικό επίπεδο- που στοχεύουν στην βελτίωση της καθημερινότητας του πολίτη.   

Έχουμε μια κρατικοδίαιτη, άρα και ελεγχόμενη αυτοδιοίκηση και αυτό δεν είναι  αποτέλεσμα μόνο των προθέσεων της κεντρικής διοίκησης , που “φορτώνει” μεν αρμοδιότητες την Τ.Α. αλλά αρνείται να εκχωρήσει και τα μέσα για την άσκησή τους, αλλά και δικών της επιλογών και αδυναμιών.

Από την άλλη πλευρά, αυτό που με στόμφο επαναλαμβάνεται από τους αιρετούς και τα όργανα της αυτοδιοίκησης: «μεταφορά αρμοδιοτήτων και πόρων», συνήθως δεν είναι ειλικρινές. Μέχρι σήμερα έχει αποδειχθεί το αντίθετο. Οι δήμοι δεν μπορούν και δεν θέλουν να εισπράττουν άμεσα φόρους και τέλη από τους ψηφοφόρους τους… Το πρόβλημα είναι ακόμη ποιο έντονο στους μικρούς ΟΤΑ, οι οποίοι έχουν και πραγματικό πρόβλημα στο να οργανώσουν ανάλογους μηχανισμούς είσπραξης εσόδων αφενός και αφετέρου να δημιουργήσουν φορολογική συνείδηση στους δημότες και κατοίκους τους.

Η συνεχώς μειούμενη  τακτική επιχορήγηση των ΟΤΑ (ΚΑΠ) , που στην περιοχή μας αγγίζει το 48% του ποσού του Δεκέμβρη του 2010, τονίζει με εμφαντικό τρόπο το οικονομικό πρόβλημα.

Η οικονομική αυτοτέλεια λοιπόν δεν μπορεί να συνιστά απλώς αίτημα. Σημαίνει πρώτιστα ανάληψη ευθύνης και απαίτηση νέου ρόλου της Τ.Α.

Η επιτάχυνση της δημιουργίας και λειτουργίας κοινωνικών δομών, που ξεκίνησε από το «πρόγραμμα Καποδίστριας» και ολοκληρώθηκε με τον «Καλλικράτη» με τη σημαντική συμβολή των  Ευρωπαϊκών πόρων, έκλεισε έναν κύκλο. Η λογική που επεκράτησε ήταν «αξιοποίηση των χρηματοδοτικών εργαλείων…» με αποτέλεσμα αλληλοεπικάλυψη, έλλειψη συνέργειας και βιωσιμότητας και εν κατακλείδι χαμηλότερου επιπέδου υπηρεσίες από το αναμενόμενο.

Οι δομές αυτές που συνεχίζουν να υφίστανται και να καλύπτουν ανάγκες των πολιτών και ειδικών πληθυσμιακών ομάδων, ιδιαίτερα στην παρούσα συγκυρία, πρέπει να αναβαθμιστούν από τους δήμους,καλύπτοντας την απουσία κοινωνικού κράτους. Ο τομέας αυτός είναι ιδιαίτερα σημαντικός σε μια χωρική ενότητα με έντονο το φαινόμενο του κοινωνικού αποκλεισμού και της «πολυπολιτισμικότητας».

Ουσιαστικές κοινωνικές δομές λοιπόν με συνέχεια και συνέργεια και όχι απλά φιλανθρωπία από τους Δήμους.

Πολλά χρήματα δαπανήθηκαν σε αμφιβόλου ποιότητας «πολιτιστικές εκδηλώσεις» και μέσω επιχειρήσεων- πολιτιστικών- που ο όρος επιχειρηματική δραστηριότητα ήταν γι αυτές άγνωστος! Οι επιχειρήσεις αυτές- συχνά καλούμενες αναπτυξιακές- δημιουργήθηκαν με σκοπό την εύκολη διαχείριση χρήματος, πράγμα που δεν επέτρεπε το «δυσλειτουργικό» λογιστικό των Δήμων και Κοινοτήτων. Παράλληλα, οι επιχειρήσεις αυτές αξιοποιήθηκαν καταχρηστικά για προσλήψεις, με αποτέλεσμα να «φορτωθούν» οι Δήμοι, αν όχι ακατάλληλο, τουλάχιστον, υπεράριθμο προσωπικό… και να παρουσιάζουν –συχνά- παντελή έλλειψη στελεχιακού δυναμικού!

Δραστηριότητα των δήμων, λοιπόν και σε επιχειρηματική βάση, αλλά με σαφή κριτήρια βιωσιμότητας και στόχο την κάλυψη αναγκών των πολιτών.

Στους ΟΤΑ υπήρξαν φαινόμενα σπατάλης και διαφθοράς. Και όσον αφορά το πρώτο, η λογική που επικρατούσε στην πλειονότητα των αιρετών, ήταν λογική του καταναλώνουμε τους πόρους, χωρίς να σκεφτόμαστε το μέλλον, γιατί τι θα κάνει το κράτος «θα δώσει…».

Σήμερα επειδή οι κρουνοί έχουν στερέψει και η Ε.Ε. μας αμφισβητεί –και όχι εν αδίκω- χρειάζεται ανασχεδίαση των δομών και αξιοποίηση των όποιων πόρων, με ιδιαίτερη σύνεση και εξορθολογισμό των δαπανών. 

Η Κεντρική Κυβέρνηση- με εργαλεία, όπως το Παρατηρητήριο- προσπαθεί να οδηγήσει  τα οικονομικά των ΟΤΑ σε μία ορθολογική διαχείριση και αυτό είναι αναγκαίο. Όμως δεν είναι δυνατόν να ζητά κανείς από τους αιρετούς άρχοντες να λειτουργήσουν ως «επιχειρηματίες» και ταυτόχρονα να τους θέτει υπό επιτήρηση.

Οι πολλαπλοί και πολυεπίπεδοι έλεγχοι- που φτάνουν στα όρια της αμφισβήτησης του αυτοδιοικητικού ρόλου των ΟΤΑ- δεν μπορούν, από μόνοι τους, να δώσουν λύσεις για εύρυθμη λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αυτή μπορεί να έρθει μόνο από μια ευρεία συναίνεση και πλατειά εκπροσώπηση, με στόχο τη σύνθεση ιδεών και σκοπό έναν Δήμο ικανό που θα δίνει λύσεις και θα αντιμετωπίζει τον Δημότη ως μονάδα και ως σύνολο.   

Για την ΔΗΜΑΡ αυτό είναι το περιεχόμενο του αυτοδιοικητικού χαρακτήρα των ερχόμενων εκλογών και γιαυτό η επιδίωξη να μετατραπούν οι αυτοδιοικητικές εκλογές σε δημοψήφισμα υπέρ της μιάς ή της άλλης πολιτικής, υπηρετεί μιά στενά κομματική λογική, με την οποία είμαστε αντίθετοι.

Αντίθετα, με βάση τα παραπάνω οι αυτοδιοικητικές εκλογές πρέπει να αποτελέσουν:

α)Πεδίο προτάσεων γιά την μεταρρύθμιση και την ενίσχυση των αυτοδιοικητικών θεσμών.

β)Να ενισχύσουν τη δημοκρατική συμμετοχή των πολιτών.

γ)Να αναδείξουν τους Δημάρχους και τα Δημοτικά Συμβούλια, που θα διαχειρισθούν με τον καλύτερο τρόπο τις τοπικές υποθέσεις, θα συμβάλλουν στην στήριξη των πολιτών που πλήττονται ιδιαίτερα από την κρίση καθώς και στην βελτίωση της ποιότητας της ζωής τους.

δ)Αρχή για να περάσουμε από την εποχή του δημότη-πελάτη στον δημότη-υπεύθυνο και συμμέτοχο στα τεκταινόμενα και στις ανάγκες του δήμου.

Η ΔΗΜΑΡ επιλέγει να ενισχύσει ενωτικές και αυτόνομες τοπικές πρωτοβουλίες και να βοηθήσει στην διαμόρφωση κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών με τα παραπάνω χαρακτηριστικά.

 Η Νομαρχιακή Επιτροπή

της Δημοκρατικής Αριστεράς Ξάνθης