Πήρε κανείς το μήνυμα?

του Γιάννη Πανούση

Μπορεί κανείς να συσχετίσει την ίδρυση τζαμιού με την εγκατάσταση των μεταναστών στο «άσυλο» της Νομικής; Μπορεί κανείς να συσχετίσει την κοινωνική ανασφάλεια των πολλών με την «περιφρακτική» ασφάλεια των ολίγων; Μπορεί κανείς να συσχετίσει λέξεις, αριθμούς και νοήματα (όπως επιμήκυνση χρέους, αναδιάρθρωση, άνοιγμα στην αγορά) με βιώματα (όπως ανεργία, κοινωνικός αποκλεισμός, φτώχια, κλείσιμο στον εαυτό σου καις το σπίτι σου);

Τι κοινό μπορεί να έχουν οι παραπάνω συσχετίσεις; Απλούστατα ότι τα δικαιώματα του ανθρώπου και του πολίτη, όπως τα κατοχύρωσε η Γαλλική Επανάσταση, ισχύουν μερικώς, κατά περίπτωση και με βάση ποσοτικά (ή «αγοραία») κριτήρια και καταλύονται πλήρως όταν συγκρούονται με το ποινικό -κανονιστικό πλαίσιο της έννομης (και όχι μόνον) προστασίας ισχυρών.

Η ελευθερία (και γενικότερα: οι ελευθερίες) δεν συνιστούν αναπόσπαστο μέρος της ιδιότητας του ανθρώπου, αλλά αξεσουάρ του status του. Έχεις τόσες ελευθερίες όσες επιτρέπει η εθνοτική, φυλετική, οικονομική, κοινωνική σου κατάσταση.

Ο πλούσιος διαθέτει προσωπικό χώρο λατρείας, προσωπική φρουρά και προσωπικό τραπεζικό λογαριασμό.Ο φτωχός προσεύχεται στο δρόμο, κινδυνεύει στο δρόμο και «πετιέται» στο δρόμο σε περιόδους κρίσης.

Όσο ο νόμος δεν λειτουργεί ως ασπίδα για όλους και ως άσυλο για τους αδύναμους τόσο θα πληθαίνουν τα φαινόμενα σύγκρουσης (που η τηλεοπτική εκδοχή θα τα χαρακτηρίζει ακατανόητα, ενώ η βίωση της αδικίας / ανισότητας θα τα «νομιμοποιεί»).

Η Δημοκρατία έχει ανάγκη από συνεχή νομιμοποίηση και επαναχάραξη ορίων. Την αρχή, όμως, πρέπει να κάνουν (και να υποστούν τις συνέπειες) αυτοί που κυβερνούν τη μοίρα και άλλων. Οι «καλό-μοιροι» της πολιτικής και της ιντελιγκέτσιας . Μέχρι τότε οι «κακό-μοιροι» θ’ αναζητούν άσυλα.